Çevre çizimlerinde sürdürebilir kalkınma izleri: ‘resmim eskiden var olan doğayı yok etmemizi ve günümüzdeki kentleşmeyi anlatıyor’

Çevre benim için hiç bir şey demek. Her yere ev yapıldığı için çevre diye bir şey kalmadı Çalışmada, ilköğretim öğrencilerinin ve fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınmanın (SK) çevreselsosyal-ekonomik bileşenleri ve bileşenlerin etkileşimi hakkındaki bilgi ve farkındalık düzeyi çizim yoluyla incelenecektir. İki aşamada yürütülmesi planlanan çalışmanın ilk aşamasında öğrencilerin kendi çevre çizimlerinde SK bileşenlere ne derece vurgu yapabilecekleri irdelenmiştir. İkinci aşamada ise SK’nın bileşenlerine özgü hazır resimler ile sürdürülebilirlik bilinci ölçeği kullanılarak SK bütüncül bir yaklaşımla araştırılacaktır. İlk bulgular, yaş/eğitim farkına rağmen, çizimlerdeki temaların benzer olduğunu göstermiştir. Çizimlerde SK’nın bileşenlerine dair ipuçlarına rastlansa da bileşenlerin etkileşimine yönelik bir veriye ulaşılamamıştır. Öğrenciler ‘kentleşme’ ve ‘endüstrileşme’ ile sonuçlarına ve tarım-üretim temalarına, öğretmen adayları ise eşitlik, sosyal adalet, yoksulluk, özgürlük ve cinsiyet temalarına odaklanmıştır. Bir aday çevreyi ‘zarar vermeyecek şekilde doğadan yararlanmak olarak’ tanımlarken, bir öğrenci ‘gelecek nesillere değerli bir miras bırakmak istiyorsak çevreyi korumamız lazım ki gelecek nesiller rahat bir yaşam geçirsin’ ifadesini kullanmıştır. Çizimlerde ormansızlaşma, düzensiz şehirleşme, yaşam alanlarının kısıtlanması, küresel ısınma, su/hava kirliliği gibi yerel/küresel çevre sorunlarına da değinilmiştir. SK’nın çevresel, az da olsa sosyal ve ekonomik bileşenlerine yönelik izlere rastlanması umut verici olsa da, sonuçlar katılımcıların henüz SK kavramını içselleştiremediğini ve sistematik düşünce düzeylerinin düşük olduğunun bir göstergesi olarak yorumlanabilir