CAZA ÖVGÜ: SARTRE’I DİNLEMEK

Varoluşçuluğun müzikle özel bir bağı olduğu bilinir. Jean-Paul Sartre da özellikle caz müzikle otantik bir ilişki kurmuştur. Müzik hakkında çok fazla yazmamış olmasına rağmen dostu René Leibowitz’in Sanatçı ve Bilinci: Sanatsal Bilincin Diyalektiğinin Anahatları, adlı kitabına yazdığı önsöz, İmgelem,İmgesel; İmgelemin Fenomenolojik Psikolojisi, Edebiyat Nedir? ve Bulantı adlı romanı bize onun müzikle varoluş arasında kurduğu bağlantı hakkında önemli ipuçları verir. Her ne kadar düzyazının sahip olduğu güce erişemese de müzik, varoluşun olumsallığıyla yüzleşmede bulantıyı kesen bir ilaç görevi görür. Sartre düzyazının müzik karşısındaki avantajının iletilmek istenen anlamın düzyazıda bütünüyle ifade edilirken, müzikte muğlak kalması olduğunu düşünür. Buna rağmen Sartre özellikle caz müzik ile varoluş arasında önemli benzerlikler bulunduğunu da ifade eder. Bu yazı Sartre’ın hem kişisel yaşantısı hem de düşüncelerinin içinde caz müziğin izlerini sürerek müzik ve varoluşun anlamı arasında bir ilişki kurmayı amaçlamakta ve müziğin kurtarıcı bir gücü olduğunu keşfettiği haldeSartre’ın yine de onu neden plastik sanatlar arasına geri koyarak düzyazıyı yücelttiğini ortaya koymaya çalışmaktadır.It is known that existentialism has a special relationship with music. Jean-Paul Sartre also established an authentic relationship, especially with jazz music. Although he has not written much about music, his preface to his friend René Leibowitz’s book L’Artiste et sa Conscience: Esquisse d’une Dialectique de la Conscience Artistique,L’imagination, L’imaginare; Psychologie Phénoménologique de L’imagination, Qu’est-ce que la Littérature?and his novel, La Nauséegive us crucial traces of his connection between music and existence. Although it could not achieve the power that prose has,music acts as a medicine that stops nausea in confronting the contingency of existence. Sartre thinks that the advantage of prose over music is that the meaning to be conveyed is fully expressed in prose, while it remains ambiguous in music. Nevertheless,Sartre also states that there are significant similarities between jazz music and existence. This article aims to establish a relationship between the meaning of existence and music by following the traces of jazz music in both Sartre’s personal life and thoughts and to reveal why Sartre in spite of discovering that music has a liberating power, still glorifies prose by putting music back into the plastic arts