Türkiye'de enerji politikalarının etkinliği

Türkiye'de enerji politikalarının etkin olup olmadığı hususunda yapılan bu araştırmada, bu politikaların ekonomik kalkınmaya, büyümeye, iklim ve çevre mücadelelerine önemli katkıları olduğu bilgisinden yola çıkılmıştır. Bu çalışmada, politika etkinliğini temsilen enerji verimliliğinin seçilmesinin en önemli nedenlerden biri, bu değişkenin, enerji politikalarının bütün amaçlarına hizmet etmesidir. Türkiye için enerji verimliliğini iyileştirme çalışmaları, ekonomik faaliyetlere bağlı olarak doğrudan yabancı yatırımlardan, sanayi katma değerinden, çevre vergisinden, ticari dışa açıklıktan ve reel GSYH etkilenmektedir. Verimliliğin en önemli nicel temsilcisi birincil enerji yoğunluğudur. Türkiye'de enerji politikalarının etkinliğinin incelenmesi amacını taşıyan bu tez çalışmasında; 1994-2019 dönemine ait yıllık verilerden faydalanılarak, doğrudan yabancı yatırımların, sanayi katma değerinin, çevre vergilerinin, ticari dışa açıklığın ve reel GSYH'nın enerji yoğunluğuna etkileri ARDL Sınır Testi kullanılarak incelenmiştir. Bu çalışmada elde edilen sonuçlar ile ilgili literatürde daha önce yapılan çalışmaların sonuçları arasında benzerlikler olduğu gözlenmiştir. Buna göre, kısa ve uzun dönemli ARDL tahmini ve varsayım testleri sonucuna göre; doğrudan yabancı yatırımların enerji yoğunluğu üzerinde hiçbir etkisinin olmadığı görülürken, sanayi katma değeri, çevre vergileri ve ticari dışa açıklığın enerji yoğunluğunu arttırdığı ve dolayısıyla enerji verimliliğini azalttığı, reel GSYH'nın ise enerji yoğunluğunu azalttığı ve dolayısıyla verimliliği arttırdığı sonucuna varılmaktadır. Söz konusu ekonometrik yöntemler, kullanılan modeller ve bunların içerdiği değişkenler çerçevesinde, Türkiye'de enerji politikalarının etkin olmadığına işaret etmektedir. Bununla beraber, son 5-10 yılda, özellikle yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanmak üzere yapılan yatırımlar ve Akkuyu Nükleer Enerji Santrali'nin inşasındaki ilerlemeler gelecek için umut vericidir