BEDENSEL ENGELLİLERİN DİN HİZMETLERİNE ERİŞİMDE YAŞADIKLARI SORUNLAR (ALAŞEHİR ÖRNEĞİ)

Engellilik kavramı, kökeni insanlık tarihine kadar uzanan çok eski olgulardan biri olarak kabul edilmektedir. Toplumların tarihsel gelişim seyirleri içerisinde bilimsel, kültürel ve teknolojik gelişmelerin de etkisiyle engellilere olan bakış açıları olumlu yönde değişmiştir. Son yıllarda engellilere tanınan haklar, engellilerle ilgili yapılan düzenlemeler ve engelliler üzerine yapılan çeşitli çalışma ve araştırmalar olmakla birlikte Dünya’da ve Türkiye’de engelliler yaşadıkları toplumda fiziksel ve sosyal çeşitli engellerle karşılaşmaya devam etmektedirler. Bu açıdan engellilik olgusu, konusu toplum ve toplumdaki bireyler olan sosyolojiyi ilgilendirmekte ve araştırılması gereken geniş bir alan olarak görülmektedir. Yaptığımız çalışmada, bedensel engelli bireylerin din hizmetlerine erişimde karşılaştıkları sorunlar ele alınmıştır. Bedensel engelli bireylerin dine yaklaşımları, ibadet mekanlarına ulaşımda, ibadete hazırlık aşamasında, ibadet mekanlarında, dini eğitimlerinde, dini yayın ve dini kaynaklara ulaşımlarında yaşadıkları sorunlar ve genel anlamda din hizmetlerine erişimlerinde kamu kurum ve kuruluşlarından beklentilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca çalışmamız ile Alaşehir ilçesinde yaşayan bedensel engelli bireylerden hareketle Türkiye’deki bedensel engelli bireylerin din hizmetlerine erişimde yaşadıkları sorunların dile getirilmesi gayelerimiz arasındadır.Engelli bireyler üzerine yapılacak olan çalışmaların artması, engellilerin kamuoyunda yeterince gündeme gelip sorunlarının dile getirilmesi açısından önemlidir. Bedensel engelli bireylerin din hizmetlerine erişimdeki sıkıntıları ve bu konudaki beklentilerinin belirlenmesi, araştırma sonucunda ortaya çıkacak bilgilerin bu alanda yapılacak çalışmalara katkı sağlamayı amaçlaması da önemlidir. İnsanların bir araya gelip kaynaştıkları ve sosyalleştikleri yerler olan ibadet mekanlarında engelli bireyleri de görebilmek ve onların toplumla kaynaşmalarına, topluma entegre olabilmelerine katkıda bulunmak araştırmamız açısından elzem bir konudur. Araştırmanın kapsamı, Alaşehir ilçesi sınırlarında oturan 18 yaş üstü 15 bedensel engelli bireyden oluşmaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılmıştır. Bu bağlamda araştırmada, nitel araştırma desenlerinden fenemonoloji araştırma deseni ve yine nitel araştırma tekniklerinden biri olan derinlemesine görüşme tekniği kullanılmıştır. Çalışma iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde literatür taraması yapılmış, elde edilen bilgilerle genel anlamda engellilik tanımlamalarına, engellilikle ilgili genel bilgilere, engellilik ile din ve din hizmeti ilişkisine yer verilmiştir. İkinci bölümdeki bulgular kısmında ise görüşülen bedensel engelli bireylerden elde edilen veriler çözümlenerek yorumlanmıştır. Araştırmada bedensel engelli bireylerin din hizmetlerine erişimleri noktasında ulaşım, ibadete hazırlık, ibadet mekanları, dini eğitim, dini kaynaklar ve dini yayınlar gibi çeşitli alanlarda birçok sorunla karşılaştıkları tespit edilmiş ve yapılan değerlendirmeler sonucunda bedensel engelli bireylerin hayatlarını kolaylaştırmaya yönelik öneriler geliştirilmiştir