Sağlık Kurumlarında Sosyal İklimin Örgütsel Dışlanma Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: Bir Alan Araştırması

Yüksek Lisans TeziSosyal iklim kavramı örgütün ve çalışanların etki ve etkileşimleri sonucunda ortaya çıkan ve çalışan ilişkileri temelinde kişiler arası uyum, gruplaşma, dayanışma ve sosyal ilişkilerin iş dışına yansıyan yönlerini içine alan bir süreç şeklinde tanımlanmaktadır. Örgütsel dışlanma kavramı ise bir kişi veya grubun diğer kişi veya gruplar tarafından dışarıda bırakılması, göz ardı ve ihmal edilmesi şeklinde ifade edilmektedir. Her iki kavram da örgütün sosyal boyutuyla ilgili olup birbirleri ile ilişkilendirilebilir. Bu çalışmada sosyal iklim algısının örgütsel dışlanma üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Araştırmada Eren-Bana ve Bekaroğlu (2017) tarafından geliştirilen “Sosyal İklim Ölçeği” ve Ferris ve ark. (2008) tarafından geliştirilen Koşar (2014) tarafından Türkçeye uyarlanan “İş Yerinde Dışlanma Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçekler için doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Araştırma evrenini Burdur Devlet Hastanesi, örneklemini ise bu sağlık kurumunda görev yapan 265 sağlık çalışanı oluşturmaktadır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre sosyal iklim algısı sağlık çalışanlarının mesleğini isteyerek seçme durumlarına göre değişmektedir. Mesleğini isteyerek seçen sağlık çalışanlarının sosyal iklimin kişiler arası uyum, kurumsal destek, grup içi iletişim ve iş dışı ilişkiler boyutlarından daha yüksek puanlar aldığı tespit edilmiştir. Örgütsel dışlanma algısı ise cinsiyet ve medeni duruma göre farklılaşmaktadır. Kadın çalışanların dışlanma düzeyi erkek çalışanlardan daha düşüktür. Bekar çalışanların dışlanma algısının evli çalışanlara göre daha yüksek olması araştırmanın bulguları arasındadır. Sosyal iklimin örgütsel dışlanmaya etkisi regresyon analizi yardımıyla incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, sosyal iklim örgütsel dışlanma düzeyini negatif ve anlamlı olarak etkilemektedir. Sosyal iklim boyutlarının örgütsel dışlanma üzerindeki etkisi irdelendiğinde ise en etkili boyutun kişiler arası uyum boyutu olduğu sonucuna ulaşılmıştır.The concept of social climate is defined as a process that includes interpersonal coherence, grouping, solidarity and aspects of social relations reflected outside of work that arise as a result of the influence and interaction of the organization and employees and is based on employee relations. The concept of organizational ostracism is expressed as the exclusion, disregard and neglect of a person or group by other people or groups. Both concepts are related to the social dimension of the organization and can be related to each other. In this study, the effect of social climate perception on organizational ostracism was investigated. The "Social Climate Scale" developed by Eren-Bana and Bekaroğlu (2017) and the "Workplace Ostracism Scale" adapted to Turkish by Koşar (2014) developed by Ferris et al. (2008). Confirmatory factor analysis was performed for both scales used in the study. The research population is Burdur State Hospital and the sample consists of 265 healthcare professionals working in this health institution. According to the findings obtained from the research, the perception of social climate varies according to the health workers' willingly choosing their profession. It has been determined that healthcare professionals who willingly choose their profession get higher scores on the dimensions of social climate, interpersonal coherence, organizational support, intragroup communication and out of workplace relationships. The perception of organizational ostracism differs according to gender and marital status. Ostracism level of female employees is lower than male employees. It is among the findings of the study that the perception of ostracism among single employees is higher than married employees. The effect of social climate on organizational ostracism was examined with the help of regression analysis. According to the results of the study, social climate negatively and significantly affects the level of organizational ostracism. When the effect of social climate dimensions on organizational ostracism is examined, it is concluded that the most effective dimension is the dimension of interpersonal adaptation