Hamdullah Hamdî'nin Leylâ İle Mecnûn Mesnevisi’nde Geçen Atasözlerindeki Arkaik Unsurlar Ve Çift Dilli Kullanımlar

Klâsik Türk edebiyatında kaleme alınan edebî eserler dil ile uğraşan kimseler için eşsiz bir kaynak hüviyetindedir. Günlük yaşama, kültürel unsurlara ve birçok değerli birikime ait bilgi gibi devrin birçok hususiyeti bu eserler vesilesiyle tespit edilebilirken ayrıca söz varlığında görülebilen arkaik unsurlar araştırmaya değer mevzular oluşturmaktadır. Kaynağı itibariyle Arap toplumunda hayat bulan Leylâ ile Mecnûn efsanesi başta Türk edebiyatı olmak üzere, bütün İslâm edebiyatlarında adından söz ettirmiştir. Bu hikâye gerçek âşıkların durumlarını sembolik dille ifade eden bir maceradır. Çalışmamıza konu olan Hamdullah Hamdî’nin Leylâ ile Mecnûn mesnevisinin kaleme alındığı devirde Anadolu’da hem Doğu Türkçesi ve hem de Batı Türkçesini içinde barındıran bir Türkçeyle konuşmaları ve incelediğimiz mesnevide de bu durumun bariz bir şekilde göze çarpması eseri incelemeye değer kılan unsurlardan biridir. Makaleyi oluştururken kullanımdan düşmüş ve bir dilin belki de en önemli kültür aktarım aracı olan atasözlerindeki kelimelerin değişimleri ve tarihi seyirlerini vermeye çalıştık. Bunun yanında hem Doğu Türkçesi ve hem de Batı Türkçesinde kullanılan bazı eş anlamlı kelimeleri beyitlerden örnekler göstermek suretiyle ortaya koymaya çalıştık