Sağlık Teknikeri Adaylarının Aseptik ve Antiseptik Uygulamalar Hakkındaki Bilgi Düzeyleri

Amaç: Sağlık teknikerleri, hem çalıştıkları alanın hem de hastalara müdahale ettikleri ekipmanın yaptıkları işlemin gerektirdiği şekilde dezenfekte ve sterilize edildiğinden emin olmalıdırlar. Bu çalışma ile halen yüksekokulda eğitim gören sağlık teknikeri adaylarının ilgili uygulamalar hakkındaki bilgi düzeylerinin ve alışkanlıklarının tespit edilmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Bir devlet üniversitesinin sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinde yapılmış bu çalışma, Ocak-Şubat 2021 aylarında planlanarak gerçekleştirilmiştir. Tanımlayıcı ve kesitsel niteliktedir. Çalışmada öğrencilerin sosyo-demografikbilgilerinin ve aseptik uygulamalar hakkındaki bilgi düzeyleri ile davranışlarının sorgulandığı 17 sorudan oluşan bir anket formu kullanılmıştır. Anket formları Covid-19 pandemisi nedeniyle öğrencilere çevrimiçi olarak ulaştırılmıştır. Gönüllü katılım sağlayan 144 öğrenciye ait anket formundaki veriler SPSS 22.0 programı ile değerlendirilmiş; analizlerde ortalama ± standart sapma, frekans dağılımı ve yüzdeler kullanılmıştır.Bulgular: Katılımcıların %79,2’si ikinci sınıf öğrencisi, %79,9’u kadın ve yaş ortalamaları 20,63 ± 2,87’dir. Öğrencilikleri esnasında asepsi ve antisepsi ile ilgili ders veya konu işlediklerini belirtenlerin oranı %77,8 (112 kişi) iken; biyosidal, dezenfeksiyon ve sterilizasyon kavramlarının anlamını bildiğini ifade edenlerin oranları ise sırasıyla %75,7 (109 kişi), %99,3 (143 kişi) ve yine %99,3’tür. Katılımcılar dezenfeksiyon yöntemleri olarak ilk üç sırada dezenfektan (%86,8), çamaşır suyu (%60,4), kimyasallar (%55,6) ve sterilizasyon yöntemleri olarak da ısı (%77,1), ultraviyole (%63,9), kimyasallar (%54,2) cevabını vermişlerdir. Spaulding sınıflamasına göre gerekli uygun dezenfeksiyon ve sterilizasyon yöntemlerini seçmekteki yeterliliklerini ölçmeye yönelik sorulara verdikleri doğru cevapların oranı %39,6 ile %62,5 arasında değişmektedir. Katılımcıların %83.3’ü (120 kişi) her fırsatta elini yıkadığını, toplam %97,9’i (141 kişi) el yıkamanın bulaşıcı hastalıkları önlemede etkili ve çok etkili olduğunu, %54,2’si (78 kişi) el dezenfektanı kullanmanın ve %30,2’si (44 kişi) sıvı sabunla yıkamanın el temizliği için bulaşıcı hastalıkları önlemede sadece su ile veya kalıp sabunla yıkamadan daha etkili olduğunu belirtmişlerdir.Sonuç: Sağlık teknikeri adayları olan sağlık meslek yüksekokulu öğrencilerinin sterilizasyon ve dezenfeksiyon konusundaki bilgi düzeylerinin ve davranışlarının iyileştirilmesi gerekmektedir. Bilgi eksikliklerinin teorik derslerle giderilmesi ve uygulamalı derslerle de enfeksiyonların önlenmesine ilişkin uygulamaların pekiştirilmesi önemlidir.Anahtar Kelimeler: dezenfeksiyon, sterilizasyon, el yıkama