Heidegerci Çevre Felsefesi

Günümüzde yaşanan en temel sorunlardan biri çevre sorunudur. Nitekim dünyamız olarak sahiplendiğimiz mekânı yok etmeküzere olduğumuz gerçeğiyle yüzleşmiş bulunmaktayız. Bu yüzleşme sonucunda çevreyi ve diğer canlıları korumaya yönelik felsefigörüşler ortaya çıkmıştır. Bu felsefi görüşler geleneksel, yani insan merkezci düşünce biçimini eleştirerek diğer canlıların da değerli bir varlık olduğunu ortaya koymaya çalışmışlardır. İnsan merkezci bakış, akıl sahibi bir varlık olarak insanın diğer canlılardanfarklı ve üstün olduğunu düşünür. Bugüne kadar insan merkezci bakışla araçsal değeri açısından düşünülen diğer canlılar iseçevre felsefesiyle birlikte tıpkı insan gibi özsel değer açısından düşünülmüşlerdir. Ancak diğer canlılara atfedilen bu değerin insanmerkezci dilden kurtulamadığı anlaşılmaktadır. Heidegger’in ontolojik doğa anlayışı ise çevre felsefesi için insan merkezci anlayışa alternatif yeni bir yorumlama ve söylem biçimi oluşturmaktadır. Heidegger felsefesinde değer kavramı modern öznenin biruzantısı olarak var sayılarak bir tarafa bırakılmış, daha ziyade varlıklar ne ise o olarak görülmeye çalışılmıştır. Bu yeni yorumunolanağı Dasein’ın otantik Dasein olabilmesiyle ortaya çıkmaktadır. Otantik Dasein ise bu dünyada varlığın çobanı olarak iskâneder. Bu bakımdan Dasein varolanları ve yeryüzünü esirgeyerek iskân eder. Çünkü otantik olabilen Dasein’ın en büyük özelliğiesirgeyici olmasıdır. Ancak bu esirgeme bir şeyi koruma değil, o şeyin ne ise o olarak ortaya çıkmasına izin vermedir. Bu bağlamdaHeidegger’in ontolojik doğa anlayışı çevre felsefesi düşünürleri için yeni bir temel olarak düşünülmüştürOne of the most fundamental problems today is environmental problems. As a matter of fact, we are confronted with the fact thatwe are about to destroy the space we own as our world. As a result of this confrontation, philosophical views about protecting theenvironment and other living things have emerged. These philosophical views have tried to prove that other beings are also valuable beings by criticizing the traditional, that is, anthropocentric, way of thinking. According to the anthropocentrism that humanbeings are different and superior to other living beings as an intelligent being. Beings other than humans had been evaluated interms of instrumental value by the anthropocentrism until recently, but with environmental philosophy now beings are evaluatedin terms of their inherent value like human beings. Yet, it is understood that this value attributed to other beings cannot get rid ofanthropocentric language. As a matter of fact, Heidegger’s ontological understanding of nature constitutes a new form of interpretation and discourse alternative to the anthropocentric approach. Here, the concept of value has been left aside as an extensionof the modern subject, rather beings are attempted to be seen as they are. The possibility of this new interpretation emerges whenDasein becomes the authentic Dasein. The authentic Dasein dwells as the shepherd of Being in this world. In this respect, Daseindwells in the world by preserving the beings and the earth. But this preservation does not mean to protect something, but to allowit to emerge as what it is. In this context, Heidegger’s ontological understanding of nature forms a basis for environment philosophythinkers to ground their own ideas.