Türk vergi sisteminde iktisadi işletmelere dahil kıymetleri değerleme

ÖZETTÜRK VERGİ SİSTEMİNDE İKTİSADİ İŞLETMELERE DAHİL KIYMETLERİ DEĞERLEME Değerleme, bir varlığın sahip olduğu değeri belirlemek amacıyla yapılan bir değer biçme işlemi olarak tanımlanabilir. Değerleme, öncelikli olarak vergilemeye esas alınacak matrahın gerçeğe uygun olarak hesaplanmasına yöneliktir. Bunun yanında iktisadi işletmeler açısından kıymetler ile ilgili bir işlemdir. Ayrıca değerleme yasal düzenlemede belirlenen yöntemlere uygun olarak yapılan bir hesaplama işlemidir.Türk Vergi Sisteminde değerlemeye ilişkin en kapsamlı düzenleme Vergi Usul Kanunu'nda yer almaktadır. Bunun yanında Türk Ticaret Kanunu'nda, Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerinde ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayınlanan tebliğlerde de değerleme hakkında hükümler yer almaktadır. Vergi Usul Kanunu'nda değerleme ölçüleri olarak maliyet bedeli, borsa rayici, tasarruf değeri, kayıtlı değer, itibari değer, vergi değeri, rayiç bedel, emsal bedeli ve emsal ücreti sayılmıştır.Üç bölümden oluşan bu çalışmanın birinci bölümünde konuyla ilgili temel kavramlar olarak "iktisadi işletme", "iktisadi işletmelere dahil kıymetler" ve "değerleme" ele alınmıştır. İkinci bölümde ise değerleme çeşitli açılardan incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise yukarıda sayılan ölçülerin esas alınması yoluyla iktisadi işletmelere dahil kıymetler olarak gayrimenkuller, demirbaş eşya, emtia, menkul kıymetler, alacaklar, borçlar, kuruluş ve örgütlenme giderleri, peştamallıklar, geçici hesap kıymetleri, kasa mevcudu, banka mevduatı ve karşılıkların değerlemesi incelenmeye çalışılmıştır.Değerlemeye konu olan kıymet kavramı zamanla gelişmektedir. Bu nedenle yasal düzenlemelerin bu gelişme çizgisini izlemesi gerekmektedir. Ayrıca değerlemeyle ilgili yasal düzenlemelerden uygulanma yeteneği bulunmayanların ve birbiriyle çelişik olanların yerine işlevsel düzenlemelerin getirilmesi gereklidir. İdari düzenlemeler ile yargı kararlarında, vergilerin yasallığı ve vergi adaleti ilkeleri göz önünde bulundurularak istikrar sağlanması bir diğer gerekliliktir. ABSTRACTVALUATION OF COMMERCIAL COMPANIES ASSETS IN TURKISH TAX SYSTEMValuation is a process that determines real value of assets and liabilities of a commercial entities. The main purpose of making valuation is calculation of tax assessment. In same times the appraisal of commercial assets can be made by companies according to legal procedures. In Turkish Tax System valuation process can be mainly regulated by The Tax Procedures Code. Meanwhile Turkish Commercial Code, Turkish General Accepted Accounting Principal Directives and Capital Market Board Directives include some special regulations about appraisal of commercial assets.According to Turkish Tax Procedures Code valuation is made on the basis of the following criteria, depending upon the type and nature of the commercial assets; cost value, market value, economic value, registered value, nominal value, tax value, current value, equivalent value and equivalent charge value.My thesis is comprised three parts. first one is basic on definitions and explanations some concept these are commercial company, asset of commercial company and valuation. Second part of the thesis the appraisal of commercial assets are researched in details. At the end of thesis according to valuation principle in Turkish Tax System fixed assets, inventories, payables, receivables, securities, organization and formation expenses, goodwill payments, cash and bank accounts and theirs provisions are explained.The appraisal of commercial assets concept is on progress by the time period. Therefore legal procedures must be followed these developments. Besides some regulations about the valuation which have practical problems and contrast in legal procedure must be updated and made functional. Another requirements on the appraisal of commercial assets are reorganized administrative and judgement decisions, legality and justice in taxation