Hükmün açıklanmasının geri bırakılması

ÖZET Kurulan mahkûmiyet hükmünün sanık hakkında hiçbir hukuki sonuç doğurmamasını ifade eden hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun; kavramsal niteliği, mukayeseli hukuktaki ve ülkemizdeki tarihi gelişimi, uygulanma şartları, sonuç ve etkileri ile başvurulabilecek kanun yolları genel olarak çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumu, mevzuatımızda yeni olması, mahkemelerce yaygın bir şekilde uygulanması, doktrinde ve Yargıtay içtihatlarında kurumun uygulaması ve sonuçlarına ilişkin ciddi tartışmaların bulunması ve kurumun ortaya çıkan ihtiyaçlara cevap verip vermediğinin tespiti konunun tarafımızca seçilmesinde etken olmuştur. Çalışmamızın amacı, kurumun getiriliş gayesine uygun sonuç doğurup doğurmadığını tespit etmek ve uygulamada yaşanan tereddüt ve sorunlara cevap aramaktır. Bu kapsamda doktrindeki eser ve görüşlerden faydalanılmış, bu konuda Yargıtay’ın son dönem kararları da dâhil olmak üzere birçok önemli içtihada yer verilmiştir. Çalışmamız beş ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumuna kavramsal bakış ve hüküm, hüküm çeşitleri ve hükmün açıklanması konularına yer verilmiştir. İkinci bölümde, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun Türk hukukunda ve mukayeseli hukukta nasıl bir tarihsel gelişim gösterdiği ile kurumun mukayeseli hukuktaki düzenleniş şekli açıklanmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde, müessesenin hukuki niteliği açıklanmış ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumuna benzeyen kurumlar mukayeseye elverişli bir şekilde ortaya konmuştur. Onu takip eden bölümde, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun uygulanabilmesi için gereken şartlara yer verilmiştir. Kuruma ilişkin şartlar; ön şartlar, suça ve cezaya ilişkin şartlar, sanığa ilişkin şartlar ve zararın giderilmesi şartı başlıkları altında irdelenmiştir. Beşinci ve son bölümde ise, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı, kararın sonuçları ile etkileri, bu kararların denetimi ve kuruma ilişkin normların zaman bakımından uygulanması hususlarıyla ilgili kapsamlı değerlendirme yapılmıştır. ABSTRACT Conceptual nature of the institution of deferment of announcement of the verdict, which implies that the verdict of conviction rendered creates no legal consequence on the accused; its historical development in the comparative law and in our country, its requirements of application, outcomes and effects, and the legal remedies that may be sought for related thereto, constitute the subject matter of our study in general. The fact that the institution of deferment of announcement of the verdict is new to our legislation, it is widely applied by the courts, that there are serious debates in the doctrine and precedents of the Supreme Court of Appeals on the practice of the institution and its outcomes, and determination of whether the institution responds to the emerging needs, have influenced our selection of the subject matter. The aim of our study is to determine whether the institution brings about consequences that are in line with its objective of introduction, and to seek answers to the hesitations and problems experienced in practice. In this respect, the works and opinions in the doctrine were drawn upon, and many major precedent rulings, including also the decrees of the Supreme Court of Appeals in the recent period, were included in the study. Our study consists of five main parts. The first part contains a conceptual view on the institution of deferment of announcement of the verdict, and the topics on verdict, types of verdicts and announcement of verdict. The second part seeks to explain how the institution of deferment of announcement of the verdict has developed historically in Turkish law and comparative law, and how the institution is organized in the comparative law. The third part explains legal nature of the institution, and reveals the institutions resembling the institution of deferment of announcement of the verdict in a way enabling comparison. The subsequent part lays down the requirements to enable application of the institution of deferment of announcement of the verdict. The requirements involving the institution are analyzed under the headings of prerequisites, requirements involving the offense and punishment, requirements involving the accused, and the requirement of compensation of the damage. The fifth and last part provides a comprehensive evaluation on the issues of the decision of deferment of announcement of the verdict, outcomes and effects of the decision, inspection of such decisions, and application of the norms regarding the institution from temporal aspect