Finansal krizlerin çözümleme süreçleri ve yöntemleri: (Türkiye-Kore-Meksika- deneyimlerinin karşılaştırmalı analizi)

ÖZETFİNANSAL KRİZLERİN ÇÖZÜMLEME SÜREÇLERİ VE YÖNTEMLERİ(TÜRKİYE-KORE-MEKSİKA DENEYİMLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ)HİCABİ ERSOYBankacılık sisteminin sorunları, yanlış ekonomi politikaları ile bunun sonucu yapısal bozulma, sermayenin reel üretimde değerlendirilen bölümünün azalması ve uluslar arası sermaye hareketlerinin olumsuz etkileri finansal krizlerin başlıca nedenleri arasında bulunmaktadır. Sistemde bankacılık krizlerinin oluşmasında etken olan zaaflardan başlıcaları ise; piyasa disiplinin zayıflığı, düzenleme ve denetleme sistemleri ile iflas ve tasfiye yasalarının yetersizliği, yargılama sistemlerinin etkin olmaması, yasal süreçlerdeki sorunlar, alınan kararlar ile uygulamalardaki bilgi akış süreçlerinin şeffaf olmaması, kurumsal yönetimin ya da yönetimde etkinliğin bulunmaması ve ülkede kredi kültürünün gelişmemiş olmasıdır.Finansal sisteme olan güvenin tesis edilmesi, kredilerin yeniden yapılandırılması için gerekli ve yeterli mekanizmaların oluşturulması, sorunlu varlıkların hızla çözümlenmesi ve bankacılık sisteminin uzun vadede karlı bir yapıya kavuşturulması için kapsamlı tedbirler alınması zorunludur. Krizlerde öncelikler ilk olarak; mali durumu tamamen bozulmuş olan finansal kuruluşlara merkez bankası tarafından kredi kullandırımının durdurulması, finansal sistemin istikrara kavuşturulması, ülkeden yurt dışına sermaye çıkışlarının önlenmesi konularına verilmelidir.Bankacılık krizlerinin kamuya olan maliyetinin büyüklüğü, gelir dağılımı üzerindeki etkileri ve makro ekonomik boyutları krizin nasıl yönetildiği ve çözümlenmeye çalışıldığı ile yakından ilgilidir. Bu kapsamda, Meksika ve Kore örnekleriyle karşılaştırılan ülkemizde 2000 ve 2001 yıllarında yaşanan krizlerin çözümlenme süreçleri ile krizlerin kamuya yüklediği maliyetin azaltılmasında başarılı olunduğu, bu başarıda kamu alacaklarının tahsil misyonu ile ön plana çıkan Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun(TMSF) kamu alacaklarının tahsil çalışmaları ile önemli paya sahip olduğu sonucuna ulaşılmış, krizlerin çözümlenmesinde kayda değer ölçüde bir bilgi ve tecrübe birikimi oluşturulduğu anlaşılmıştır. ABSTRACTRESOLUTION METHODS AND PROCESSES OF THE FINANCIAL CRISES(COMPARATIVE ANALYSIS OF TURKEY-KOREA-MEXICO EXPERIENCES)HİCABİ ERSOYThe systemic risks and structural problems inherited in banking industry, ill-defined fiscal and monetary policies, consecutive deteriorations at local macro economic architecture, diminishing share of funds utilized by the reel economy, adverse effects of global liquidity and capital flows due to high openness to global financial system and underdeveloped financial market can be stated as the basic reasons of the financial crises. Poor market discipline, insufficient regulatory and supervisory framework, weak bankruptcy laws and ineffective judicial systems as well as poor corporate governance with lack of credit culture are also among the reasons of fragility of the banking system.Restoring confidence to financial system, restructuring of non-performing loans, resolution of the other bad assets and making the banking sector profit-oriented in long term needs are some urgent measures to be taken. The empirical evidences show that to stop financing insolvent and weak financial institutions by the central bank, to stabilize the banking system and to prevent the capital flows abroad are some of the priorities must be given during the crises.The economic impacts and overall costs of the banking crises are closely related to how to manage it and how effective the resolving process is designed. In this context, Turkey case compared to Mexico and Korea experiences indicates that it is well managed to reduce the public cost of the crises in year 2000 and 2001 and Saving Deposit Insurance Fund (SDIF) took an important role in these processes. SDIF has been well equipped with a significant amount of experience and know-how about resolving banking crises