Üriner inkontinansın kadın cinsel fonksiyonları ve yaşam kalitesi üzerine etkisi

ÖZET Araştırmamız, üriner inkontinansın kadın cinsel fonksiyonları ve yaşam kalitesi üzerine etkisini belirlemek amacıyla planlanmış olup, tanımlayıcı araştırma özelliğindedir.Araştırma, İstanbul ili Avrupa yakasında bulunan T.C. Sağlık Bakanlığı’na bağlı bir eğitim ve araştırma hastanesinde Ekim 2004 - Kasım 2005 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden toplam 160 kadın çalışma kapsamına alınarak iki grup oluşturuldu. 1. gruba (Üİ olan) 80 kadın, 2. gruba (Üİ olmayan) 80 kadın dahil edildi.Araştırmamızda Üİ olan ve Üİ olmayan grupları oluşturan kadınların seçiminde rasgele örneklem sistemi kullanıldı. Örneklem seçiminde Üİ olan grubu oluşturanların, üriner inkontinans şikayeti olması ve cinsel yaşamında süreklilik olması, Üİ olmayan grubu oluşturanların, üriner şikayetleri olmaması, cinsel yaşamında süreklilik olması koşulları dikkate alındı.Çalışmanın bulgularını elde etmek üzere, araştırmacı tarafından literatür bilgileri doğrultusunda hazırlanan 30 soruluk kişisel anket formu, Kaplan ve arkadaşları tarafından 1999 yılında geliştirilen Kadın Cinsel Fonksiyon Sorgulama İndeksi (Index of Female Sexual Function – IFSF), Rand Corporation tarafından geliştirilen SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanıldı. Formlar araştırmacı tarafından uygulandı. Veri analizinde grupların (Üİ olan, Üİ olmayan) karşılaştırılmaları yüzdelik, Ki kare, Student t, Mann-Whitney, Pearson ve Sperman korelasyon testleri kullanıldı.Çalışmamızda elde edilen bulgulara göre, Üİ olan grubun yaş ortalaması 46.81 ± 7.34, Üİ olmayan grubun da 47.75 ± 6.08 idi. Üİ olan gruptaki kadınların 71.2’si ve Üİ olmayan gruptaki kadınların %77.5’i en az ilkokul mezunuydu. Üİ olan grubu oluşturan kadınların %83.8’i ve Üİ olmayan gruptaki kadınların %81.3’ü ev hanımıydı. Üİ olan gruptaki kadınların evlilik yaş ortalaması 18.32 ± 3.17, Üİ olmayan kadınların evlilik yaş ortalaması 18.58 ± 3.30 idi. Evlilik süresi 16 yıl ve üzeri Üİ olan grupta %93.5 ve Üİ olmayan grupta %94.8 olarak bulundu. Üİ olan grupta bulunan kadınların üriner inkontinans sürelerini ele aldığımızda %30’unun 1 yıldır, %23.8’inin 2 yıldır, %12.5’inin 3 yıldır, %12.5’inin 4 yıldır ve %21.2’sinin 5 yıl ve daha uzun süredir bu sorunu yaşadığı saptandı. Üİ olan grupta bulunan kadınların %50.0’sinin 1-2 ped kullandığı, %23.7’sinin ped kullanmadığı belirlendi.Üİ olan grupta bulunan kadınların %62.5’i idrar kaçırma şikayeti nedeniyle cinsel yaşamlarının olumsuz etkilendiğini düşündüğünü ifade etti. Üriner inkontinansın cinsel fonksiyonlar üzerine etkisini belirlemek için kullanılan IFSF toplam puan ortalaması Üİ olan grupta 23.55 ± 4.50 iken Üİ olmayan grupta puan ortalaması 34.25 ± 4.29 idi. Üriner inkontinansın yaşam kalitesi üzerine etkisini belirlemek amacıyla kullanılan SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeğinin bütün alt boyutlarında Üİ olan gruptaki puan ortalamaları Üİ olmayan gruptaki puan ortalamasından düşük bulundu. İki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu saptandı. Elde edilen sonuçlara göre, üriner inkontinansın kadın cinsel fonksiyonlarını ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilediği değerlendirmesi yapılabilir. SUMMARYTHE EFFECT OF URINARY INCONTINENCE ONStudy the effect of urinary incontinence on female sexual function and quality life. The study is performed in a research and training hospital in Istanbul between October 2004 and November 2005. Hundred sixty women were included voluntarily in the study. The groups were consisted of one urinary incontinence group (Group 1, 80 patients) and control group (Group 2, 80 patients). The patients of the group were randomly chosen who had urinary incontinence and active sexual life. The patients of Group 2 had an active sexual life and no urinary incontinence.A questionnaire of 30 questions according to the current literature data, Index of Female Sexual Function (Kaplan et al) and SF-36 Quality of Life Scale (Rand Corporation) were performed. For statistical analysis chi-square, student t, Mann-Whitney U, Pearson and Spearman tests were used as appropriate.The mean age of Group 1 was 46.81 ± 7.34 years, whereas this was 47.75 ± 6.08 of years in the group 2. The patients’ graduate status was at least primary school in 71.2 % of the Group 1 and 77.5 % of the Group 2. Eighty three percent of the Group 1 patients were housewives, whereas this ratio was 81.3 % in Group 2. The Group 1 and Group 2 patients were married at the mean age of 18.32 ± 3.17 and 18.58 ± 3.30 respectively. Marriage duration of 16 years or greater was observed in 93.5 % of the Group 1 and 94.8 % of the Group 2. The incontinence time was 1 years in 30 %, 2 years in 23.8 %, 3 years in 12.5 %, 4 years in 12.5 % and 5 years or more in 21.2 % of the Group 1. Pad usage of 1-2 pads was found in 50 % of the Group 1, whereas 23.7 % of the Group 1 doesn’t use any pads. Sixty two percent of the Group 1 patients noted that urinary incontinence effects their sexual life. The mean of total IFSF scores were 23.55 ± 4.50 and 34.25 ± 4.29 in Group 1 and Group 2 respectively.The mean subdomain scores of SF-36 Quality of Live Scale were lower in Group 1 compared to Group 2. The difference was statistical significant. In the light of our findings, urinary incontinence has an impact on female sexual function and quality of life