The importance of personnel selection in occupational accident prevention

İş kazalarının vermiş olduğu zararlar, örgütlerin bu probleme yönelik önleyici tedbirler almalarını zorunlu kılmaktadır. Bu konuda gelişmiş ülkelerde uzun yıllardan beri çalışmalar yapılmaktadır. Araştırmalar bizi, kazaların meydana gelmeden önlenebileceği konusunda cesaretlendirmiş, sonuç olarak "Güvenlik Yönetimi" kavramı ortaya çıkmıştır. Güvenlik Yönetimi'nin amacı organizasyon içerisinde kazaya neden olabilecek bütün faktörlerin tesbiti ve kontrolü aracılığı ile gerekli tedbirlerin alınması ve kazaların önlenebilmesidir.İş kazalarında insan faktörünün önemi yıllardır Endüstri Psikologlarının yapmış olduğu çalışmalar ile ortaya konmaktadır. Kazalara neden olabilecek, çalışana bağlı faktörlerin kontrolü örgütler tarafından benimsenmesi gereken bir Güvenlik Yönetimi metodudur. Bu açıdan Personel Seçimi sırasında çalışana bağlı faktörlerin dikkate alınması gerekmektedir.İş güvenliği açısından personel seçiminde kullanılabilecek en uygun yöntemlerden biri "Psikoteknik" olarak da bilinen , iş analizi sonucunda tesbit edilmiş yetenek ve becerilerin test edilmesidir. Yetenek testlerinin yanında, adayların mesleki geçmiş, hayat tarzı, tutumları ve kişilik yapıları da mesleğe uygunluk açısından dikkate alınmalıdır.Bu çalışmanın amacı yetenekler ve kazalar arasındaki ilişkiyi göstererek, personel seçiminin iş kazalarını önlemede bir araç olarak kullanılabileceğini ortaya koymaktır. Ülkemizdeki trafik kazalarının yüksekliği ve Ulaşım Sektöründeki kazaların yoğunluğu dikkate alınarak Ulaşım Sektörü çalışanları hedef alınmıştır.165 kamu ve özel sektör sürücüsünün katıldığı bu çalışmada sürücü yetenekleri, alınan cezalar, uyku alışkanlıkları, güvenlik eğitimleri ve demografik özellikler ile kazalar arasındaki ilişki incelenmiştir. Yetenekleri açısından kazaya yatkın diye nitelendirebileceğimiz sürücülerin, yeterli sürücülere göre kurumda çalıştıkları süre içerisinde daha fazla hafif nitelikli kazalara karıştıkları ve toplam kaza sayılarının daha yüksek olduğu bulunmuştur. Son üç yıl içerindeki kazalar ile sürücülerin reaksiyon kalitesi arasında ilişki olduğu gözlemlenmiş ve kazaların ciddiyeti de dikkate alındığında hız mesafe tahmin algısının da kazaya karışmayı etkilediği bulunmuştur.Sürücüler kural ihlalleri ve uyku alışkanlıkları bakımından karşılaştırıldığında kaza adetleri arasında farklar ortaya çıkmıştır. Ayrıca kaza zamanları ve adetleri açısından bazı sektörel farklar olduğu ve kullanılan aracın kime ait olduğunun kaza sayısını etkilediği bulunmuştur.The losses of occupational accidents oblige organisations to take more preventive circumspections against this problem. There have been related studies in developed countries for years. Studies encouraged us to believe that accidents can be prevented, and from this belief "Safety Management" concept evolved. The aim of Safety Management is determining and controlling all factors and hazards that may cause accidents, taking necessary precautions and preventing occupational accidents in organisations.For years, the importance of human-factor in accidents has been mentioned by Industrial Psychologists. Hence, controlling employee-related-factors reveals to be an important Safety Management tool. Human-related-factors should be inspected in the Personnel Selection Process. One of the appropriate Personnel Selection method concerning Safety is "Psycho-techniques: testing the abilities, which are revealed to be important in job-analysis. Beside ability testing, professional-background, life-style, attitudes and personality characteristics should also be taken into consideration. .The aim of this study was showing the relationship between the abilities and accidents, hence to show that personnel selection process could be an important tool in occupational accident prevention. Due to the high number occupational accidents in the transportation sector, the drivers were selected as target group.Carried out with the participation of 165 public and private sector drivers; accidents were analysed with their relation to driver abilities, violations, sleeping-habits, safety-training-programs, and demographic-variables. It revealed that the drivers, who could be defined as accident prone in terms of abilities, had been involved in minor-accidents more frequently during their tenure in company, and their total number of accidents were higher. Moreover a significant relation was found between the reaction quality of the drivers and accidents in the last three years. When the severities of accidents were also taken into consideration it was found that the speed-distance-estimation ability of drivers affected accidents as well. In terms of violations and sleeping-habits differences were found in accident frequencies. Moreover sector-related differences revealed in the times and frequencies of the accidents, and it was found that the owner of the vehicle also affects accident involvement