Öğrencileri yurt dışı eğitime yönlendiren sebeplerin beyin göçü bağlamında değerlendirilmesi = Assessment of the reasons steering students into education abroad in the case of brain drain

ÖZETGelişmiş ülkeler, geliştirdikleri politikalar ve projelerle ülkelerini cazibe merkezi haline getirmiş dahası bunu az gelişen veya gelişmekte olan devletlerdeki beyin gücünü oluşturabilecek potansiyeli olan bireyleri, nitelikli iş gücünü kendi ülkelerine çekebilme üzerine kurmuşlardır. PISA ve TIMSS gibi sınavlar, özellikle ülkelerin beyin gücü göstergesi olurken, gelişmiş ülkeler için hedef kitle tespit aracı olarak kullanılmaktadır.Bu araştırmada; “Ülkemizde lise ve üniversite eğitimi alan veya almakta olan öğrencilerin yurt içinde eğitim almak yerine, neden yurt dışın da eğitim almayı tercih ettiklerini belirlemek.” amacıyla, “Türk eğitim sisteminin içerisinde eğitim almış öğrenciler neden yurt dışında eğitim almak (yaşamak) isteklerini belirlemek amaçlanmıştır.”, “Türk eğitim sisteminin içerisinde eğitim almış öğrencilere göre beyin göçüne yönlendiren, sevk eden itici unsurları bulmak amaçlanmıştır.”, “Hangi durumların değişmesiyle tekrar ülkelerine dönmeyi düşünürler? İlgili makamlardan beklentilerini saptamak amaçlanmıştır.” alt amaçlarına cevap aranmıştır.Fenomenoloji deseni kullanılarak, amaç ve alt amaçlar dikkate alınarak yarı yapılandırılmış görüşme formu oluşturulmuştur. Veri toplama için görüşme tekniğiyle ölçüt örnekleme yöntemine göre ulaşılan katılımcılardan veriler toplanmış, 14 katılımcıyla görüşmeler yapılmış ve ses kaydı alınmıştır. Anlamlı verilerden kodlara, bu kodlar yardımıyla 17 tema ve 22 alt temaya ulaşılmıştır.Öğrencilerin erken öğrencilik dönemindeki ilgi alanları, üniversite sınavı ve katıldıkları yarışmalar meslek seçini etkileyen durumlardır. Öğrencilerin yurt dışında eğitim almalarına; ailevi etkenler, mesleki gelişim ve akademik kariyer düşüncesi, vatandaşlık ve okuduğu lisenin sağladığı yurt dışında üniversite okuyabilme hakkından yararlanma, farklı yolla yurt dışında okuyabilme imkânı bulmaları gibi sebepler etkili olmuştur. Öğrencilerin Türk eğitim sisteminin içerisinde yaşadığı zorluklar, sonuçlarından kaynaklanan zorluklar ve sistemsel zorlukları; dil yetersizliği, iş bulma ve mesleki gelişim problemleri, devlet politikalarındaki memnuniyetsizlik: nepotizm, şeffaflık, hak, adalet ve liyakat sorunu itici unsurlardır. Duygusal ve kültürel açıdan dönmeyi planlasalar bile imkânlar, yaşam koşulları ve mesleki açıdan değerlendirdiklerinde bulundukları ülkede kalma eğilimi göstermektedirler. Buna paralel olarak, ilgili makamlardan itici unsurların giderilmesi ile birlikte aldığı eğitimi icra edebileceği mesleki ortamın oluşturulmasını beklemektedirler. Her yıl ulusal ve uluslararası yapılan sınavlarda gelecek vadeden öğrenciler, aldıkları puanlarla potansiyellerini ortaya koymaktadırlar. Devletin ilgili makamları ve politika yapıcıların bu gurup öğrencilere yönelik yapacakları çalışmalar ve projeler, alınacak önlemler sıralamasında üst basamaklarda olmalıdır. Üretilecek diğer projeler de gelişmiş ülkelere beyin göçü verme potansiyeli olan nitelikli iş gücünü ülkemizde tutma ve tersine beyin göçü üzerine yoğunlaşmalıdır.--------------------ABSTRACTDeveloped countries have turned their countries into a center of attraction with which have developed the policies and projects, moreover, they have established this with the potential to create brain power, qualified workforce in underdeveloped or developing states on attracting to their own countries. While exams such as PISA and TIMSS are indicators of brain power of countries, they are used as target audience detection tool for developed countries.In this research; “In our country, to determine why students who are or are receiving high school and university education prefer to study abroad, instead of studying domestic.” for the purpose of “It is aimed to determine why do students who have been educated in the Turkish education system want to study (inhabit) abroad.”, “According to the students trained in the Turkish education system, it is aimed to find the pushing and causing factors to the brain drain.”, “Which situations would they consider returning to their countries with the change? It is aimed to determine their expectations from the relevant authorities.” answers were searched to their sub-goals.Using the phenomenology pattern, a semi-structured interview form was created taking into account the goals and sub-goals. For data collection, data were collected from the participants, who were reached by the interview technique using the criterion sampling method, interviews were made with 14 participants and sound recording was taken. From meaningful data to codes, 17 main themes and 22 sub-themes were reached with the help of these codes.Students' interests in the early student period, university exam and the competitions they participate in are the situations that affect the choice of profession. For students to study abroad; reasons such as familial factors, professional development and academic career thinking, citizenship and the right to study at a university abroad provided by the high school from benefiting, having the opportunity to study abroad in different ways have been effective. The difficulties experienced by the students in the Turkish education system, the difficulties resulting from the results and the systemic difficulties; language insufficiency, employment and professional development problems, dissatisfaction in state policies: nepotism, transparency, right, justice and merit are the pushing factors. Even if they plan to return emotionally and culturally, when they evaluate the opportunities, living conditions and professional aspects they tend to stay in the country they live in. In parallel with this, they expect the establishment of the professional environment in which they can perform the training they have received with the elimination of the pushing factors from the relevant authorities.Each year, national and international exams are conducted by promising students, the scores they receive show their potential. The relevant institutions and policy makers of the state, their studies and projects for this group of students, should be at the top of the order of measures to be taken. Other projects to be produced should focus on keeping the qualified workforce in our country with the potential to give brain drain to developed countries and reverse brain drain