Atatürk ve İnönü döneminde Edirne şehri

ÖZETEdirne tarih sahnesine çıktığı günden bu yana stratejik konumu gereği her zaman önemli yolların kavşağı olmuş ve günümüze kadar da önemini korumuştur. İlk önce Trakların yaşadığı daha sonra Roma hâkimiyetine giren şehir, Bizans İmparatorluğu zamanında en parlak günlerini yaşamıştı. Ayrıca şehir Hunların, Gotların, Bulgarların Avarların ve Peçeneklerin saldırılarına da maruz kalmıştı. Osmanlıların Rumeli’ye geçiş ve Balkanlarda yayılma politikalarının sonucu 1361’de fethedilmiş ve başkent yapılmıştı. Edirne 19.yy. kadar huzurlu yaşamış, 1827’den itibaren iki defa Rusların, Balkan Savaşları’nda Bulgarların ve son olarak da I. Dünya Savaşı esnasında Yunanlıların esareti altına girmişti. Milli Mücadele Dönemi’nde milli direniş ve propaganda için kurulan Trakya Paşaeli Heyet-i Osmaniyesi Cemiyeti halkı örgütlemiş, dünyaya işgallerin haksızlığını kanıtlamaya çalışmıştı İmzalanan Mudanya Ateşkes Antlaşması ile 25 Kasım 1922’de tamamen düşmanlardan geri alınmıştı. Lozan Antlaşması ile de 24 Temmuz 1923’te Karaağaç ve Bosnaköy savaş tazminatı olarak Yunanistan’dan alınmıştı. Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi ile başlayan muhacir göçleri 1930’da sona ermiş lakin 1950 yılına kadar da Bulgaristan ve diğer ülkelerden muhacirler akın akın Edirne’ye göç ettirilip yerleştirilmişti.19 Şubat 1934’te Trakya Umum Müfettişliği kurularak Cumhuriyet’ten sonra planlı kalkınma, üretim, tarım, hayvancılık, eğitimin yaygınlaştırılması ve sosyo-kültürel hayatta gelişmeleri gerçekleştirilmişti. 24 Haziran 1934’te Yahudi aleyhtarlığı yaşanmış ve kontrol altına alınmıştı. Bu tez çalışmasında Atatürk ve İnönü Döneminde Edirne’de gerçekleşen eğitim, kültür, tarım, hayvancılık, ticaret, sosyal olaylar, nüfus hareketleri, siyasi olaylar, yaşanan doğal afetler, devletleştirilen kurumlar, imarlaşma hareketleri çalışılmış; mümkün olduğunca birinci elden kaynaklar kullanılarak dönemin olayları ve gelişmelerinin Edirne’ye yansıması izah edilip, aydınlatılmaya çalışılmıştır.ABSTRACT Edirne, since it appeared on the history scene, has become the junction of the important roads because of it’s importance to the present. Firstly inhabited by the tribe of Traks then by the Romans, the city had the brightest days during the reign of the Byzantine Empire. Also the city was attacked by the Goths, Huns, Bulgarians, Avars and Peçeneks. As a result of the Ottomans migration to the Balkans because of their propagation purpose of Rumeli, it was conquered and became the capital of the empire in 1362.Edirne lived in peace until the 19th century from the year of 1827. It was captivated by the Russians twice, in the Balkan Wars by the Bulgarian and finally by the Greeks during Word War I. During the time of National Struggle, the committee Trakya-Paşaeli Heyet-i Osmaniyesi which way founded for the national resistance and propaganda gathered the people together, tried to prove the insulting side of the captivitiesto the world and made the enemy lose time.By the treaty of Mudanya Armistice on 11th October 1922 the city was taken back completely from the enemy on 25th November 1922. By the Loussanne Treaty on 24th July 1923 Karaağaç and Bosnaköy were taken back from the greek as a war compensation. The population exchange between Geece and Turkey ended in 1930. But until the year of 1950 a number of immigrants from Bulgaria and other countries were made to move to Edirne and settled down there.On February 19th 1934 the Thrace Atatürk and İnönü were founded and the expansion of planned development, production, agriculture, livestock, education and the development of these issues occured after the Republic.In this thesis work the era of the Atatürk and İnönü in the terms of education, culture, agriculture, livestock, trade social events, population mobility, political events, naturel disasters, govermental institutions, urbanisation movements. Tried to explain the reflections of the events and developments of era in Edirne by using the first-hand sources as much as possible