H.1190/M. 1776 tarihli Bor Şerʻiyye Sicili inceleme-metin

ÖZETOsmanlı Devleti’nin en önemli yargı organı olan Şerʻi Mahkemelerde tutulan şerʻiyye sicilleri özellikle tutulduğu yıllara ve tutulduğu bölgenin tarihteki konumuna dair birçok bilgiyi içerir. Şerʻiyye sicilleri muhtelif devirler ve bölgeler hakkında bize çok değerli hukuki, iktisadi, dini askeri ve idari belgeler bırakmışlardır. Niğde, tarihî açıdan önemli bir ilimizdir. Osmanlı Devleti’nin hâkimiyetine girdikten sonra, Niğde’nin şehir hayatında hızlı bir canlanma meydana gelmiştir. Bu canlanmayla birlikte Niğde’de şer’iyye sicil defterlerindeki vesika çeşitliliği de artmaya başlamıştır. Bor, Karaman Eyaletine bağlı Niğde Sancağının sınırları içinde kendi adıyla anılan bir kazanın merkezidir. Bu merkez büyük bir köy durumundadır. Zaman içerisindeki sosyal ve ekonomik olaylara bağlı olarak kazanın gelişimi değişmektedir.“H.1190/M.1776 Tarihli Bor Şerʻiyye Sicili (inceleme-metin)” başlığı altında yaptığımız bu tez çalışmamızın amacı, ele aldığımız şerʻiyye sicilinin günümüz Türkçesine çevrilmesi ve sicilde yer alan vesikaların değerlendirilmesiyle bölgeye ve kayıtların tutulduğu tarihlere dair çalışma yapacak araştırmacıların istifadesine sunmaktır. Bu manada çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Bor kazasının tarihin ilk dönemlerinden şerʻiyye sicilimizin kaydının tutulduğu döneme kadar genel tarihinden, XVIII. Yy. son çeyreğindeki Osmanlı Devleti’nin genel durumu ve şerʻiye sicillerinin önemi, içeriği ve sicillerdeki belge çeşitlerinden söz edilmekle beraber Niğde ve Bor şerʻiye sicilleri üzerine bilgi verilmiştir. İkinci bölümde ise şerʻiyye sicili’nin, transkripsiyonu ve sicilin orijinal metni verilmiştir. Anahtar kelimeler: Osmanlı, Niğde, Bor Şerʻiyye Sicilleri, güherçileABSTRACTShari ’a records which are kept by the most important juridical organ known as “Shari’a Court” of the Ottoman Empire contains a lot of information on those periods and the region that they were kept in. These records leave us precious documents related to subjects like law, economics, religion, military and admin from the multifarious era and regions.Niğde is an important city of Turkey in terms of history. After coming under the Ottoman’s domination, Niğde has experienced a rapid revival. Along with this revival, documentary variety in registry book of records has started to increase.Bor is the centre of a district within Niğde city border that is a part of Karaman State. This centre is a big village. Development of Bor varies related to the social and economic incidents. The purpose of this study named as “Shari’a records of Bor under the date of Hijri 1190 / a.d 1776 (research-text)” aims to translate recordings of Shari’a that we study into modern-day Turkish and to serve as our analysis by evaluating documentaries in the records to the researchers’ benefits who are interested in studying the region and the date of records that were kept. In this regard, our study has two parts. In the introduction part, firstly, information is given on the general history from the first periods of Bor district until the period that Shari’a records were kept, secondly, general situation of the Ottoman Empire in the last period of 18th century and the importance and contents of Shari’a records and documentary variety of records are mentioned, and some information about Shari’a records of Niğde and Bor is included. In the second part, transcription and original text of Shari’a records is given. Key Words: Ottoman, Nigde, Bor Sharia Records, gunpowde