Lise öğrencilerinin stresle başa çıkma tarzlarıyla akademik erteleme ve genel erteleme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Bu araştırmanın amacı; lise öğrencilerinin stresle başa çıkma tarzları, akademik erteleme ve genel erteleme arasındaki ilişkinin düzeyini belirlemektir. Aynı zamanda bazı demografik değişkenlere göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla araştırmanın kapsamına Antalya ilinde çeşitli liselerde öğrenim gören 439 tane öğrenci dâhil edilmiştir. Araştırma kapsamına dâhil edilen öğrenciler kolaylıklı ulaşılabilir örnekleme yoluyla seçilmiştir. Araştırmanın veri toplama aracı katılanların demografik özellikleri ile ilgili verileri toplamak amacıyla hazırlanan kişisel bilgi formu, Şahin ve Durak tarafından 1995 yılında uyarlaması yapılan Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği; yine çalışmanın örneklem grubunun akademik erteleme düzeylerini belirlemek için Çakıcı (2003) tarafından geliştirilen Akademik Erteleme Ölçeği; örneklem grubunun genel erteleme düzeylerini belirlemek için Çakıcı (2003) tarafından geliştirilen Genel Erteleme Ölçeği kullanılmıştır. Stresle başa çıkma tarzları, akademik erteleme ve genel erteleme arasında ne yönde bir ilişkinin olduğunu belirlemek amacıyla Pearson Momentler Korelasyon Katsayısına bakılmıştır. Bunun dışında demografik değişkenler ile stresle başa çıkma tarzları, akademik erteleme ve genel erteleme arasındaki ilişkiler ise t testi ve One Way Anova tekniği ile elde edilen veriler analiz edilmiştir. Araştırma sonunda yapılan veri analizlerinden elde edilen bulgulara göre; cinsiyet değişkeni genel erteleme, akademik erteleme, stresle başa çıkma ölçeğinin; çaresiz yaklaşım, iyimser yaklaşım ve sosyal destek arama alt boyutlarında anlamlı farklılık bulunmuştur. Sınıf düzeyi, genel ve akademik erteleme toplam puanlarında anlamlı farklılık bulunmuştur. Okul türü, genel ve akademik erteleme toplam puanlarında ve stresle başa çıkma ölçeğinin; çaresiz yaklaşım alt boyutunda anlamlı farklılık bulunmuştur. Algılanan akademik başarı düzeyleri, genel ve akademik erteleme toplam puanlarında ve stresle başa çıkma ölçeğinin tüm alt boyutlarında anlamlı farklılık bulunmuştur. Algılanan ekonomik düzey, stresle başa çıkma ölçeğinin; çaresiz yaklaşım alt boyutunda anlamlı farklılık bulunmuştur. Algıladıkları anne tutumu, genel ve akademik erteleme toplam puanları ile stresle başa çıkma ölçeğinin; kendine güvenli yaklaşım, iyimser yaklaşım, sosyal destek arama alt boyutlarında anlamlı farklılık bulunmuştur. Algıladıkları baba tutumu, akademik erteleme toplam puanları ile stresle başa çıkma ölçeğinin; boyun eğici yaklaşım hariç tüm alt boyutlarında anlamlı farklılık bulunmuştur. Ayrıca genel erteleme ile akademik erteleme, stresle başa çıkma tarzları ölçeğinin; çaresiz ve boyun eğici yaklaşım arasında pozitif anlamlı; kendine güvenli yaklaşım, iyimser yaklaşım ve sosyal destek arama alt boyutlarında ise negatif anlamlı ilişki bulunmuştur. Araştırmanın sonunda elde edilen bulgular psikoloji ve psikolojik danışma ve rehberlikle ilişkilendirilerek tartışma-yorum ve sonuç- öneriler kısmında yer verilmiştir.--------------------This research had been done to reveal the high school students' coping styles with stress, to designate the relationship level between their academic procrastination and general procrastination and whether makes a significant differences according to some demographic variables. For this purpose, 439 students from high schools in different districts of Antalya had been involved to the research. The students that involved to the reseach were choosen by convience sampling. As the data collection tools of the research, to collect data about the demographic features of research participants, personal information form and stress coping styles scale that adapted in 1995 by Şahin and Durak; to determine the academic procrastination level of research's sample group, academic procrastination scale that developed by Çakıcı (2003); except those, to determine the general procrastination level of the sample group, general procrastination scale that developed by Çakıcı (2003) were used. For the purpose of determining the relationship way between coping with stress, academic procrastination and general procrastination, Pearson Product-Moment Correlation Coefficient was examined. Except those, the relationships between demographic features and coping style with stress, academic procrastination and general procrastination were analysed based on datas obtained with T test and One Way Anova Technique. According to the data analysis that had been made at the end of the research, the gender variable show significant differences in general procratination scale's, academic procrastination scales and coping styles with stress scale's helpless approach, optimistic approach and social support search sub-dimensions. Class level show significant differences in general and academic procrastination's total score. School type show significant differences in general and academic procrastination's total score and coping styles with stress scale's helpless approach sub-dimension. Perceived academic success levels show significant differences in general and academic procrastination's total score and all sub-dimensions of coping styles with stress scale. Perceived economic level show a significant difference in coping styles with stress scale's helpless approach sub-dimension. Perceived mother attitude show significant differences in general and academic procrastination's total score and coping styles with stress scale's safe approach, optimistic approach and social support search sub-dimensions and perceived father attitude show significant differences. In academic procrastination's total score and all sub-dimensions of coping styles with stress scale except submission approach. Also a positive meaningful relationship had been seen between general and academic procrastination, helpless and submission approach, a negative meaningful relationship had been seen between safe approach, optimistic approach and social support search sub-dimensions. At the end of the research, findings were associated with psychology and psychological counsiling and guidance, discussion-comment and result-suggestions parts were included