Ali Emiri Efendi Kütüphanesi 951 no’lu yazmanın tezhip açısından değerlendirilmesi

ÖZETTez konumuz “Ali Emîrî Kütüphanesi Ae Mnz 951 No’ lu Yazmanın Tezyînî Yönden Değerlendirilmesi” dir. Üzerinde çalıştığımız eser Haydar Tilbe’nin Mahzenü’l Esrâr adlı eserinin bir nüshasıdır. Haydar Tilbe eserini Nizâmî’nin aynı isimli mesnevisine nazîre olarak yazmıştır.Eser; 1 unvan sayfası, 20 fasıl başı, 28 muska koltuk, 1 hatime tezhibi ve 9 minyatürden müteşekkil olup hurde ta’ lik hatla Çağatayca yazılmıştır. Çalışmamız beş bölümden meydana gelmektedir. İlk bölümde Haydar Tilbe’nin hayatı, edebî şahsiyeti ve eserleri anlatılmıştır. İkinci bölümde Nizâmî’nin hayatı, edebî şahsiyeti ve eserlerinden bahsedilmiştir. Üçüncü bölümde ise ketebesi olmadığı belirlenen eserimizin tezyînâtının yapılmış olduğunu düşündüğümüz devre ait Safevî Devleti başlığı altında kısaca; siyasi tarih, kültür ve sanat ortamı hakkında bilgiler verilmiştir. Dördüncü bölümde ise XVI. yy. Safevî devri tezhip ve minyatür sanatının özellikleri ve Safevî devri sanatkârları anlatılmıştır. Son olarak da katalog bölümünde eserin tezyînâtı baştan sona fotoğraflar ve çizimlerle anlatılmaya çalışılmıştır. Değerlendirme ve sonuç kısmında ise tüm araştırmanın bir değerlendirilmesi yapılıp fotoğraflar ve bazı karşılaştırmalar ışığında sonuca gidilmiştir. SUMMARYSubject of our thesis is “Evaluation of Manuscript with Code Ae Mnz 951 in Ali Emiri Library In Terms of Ornamenting”. Our subject work is the copy of Haydar Tilbe’s book named “Mahzenül Esrar”. Haydar Tilbe wrote this book with the same name and content of Nizami’s mathnawi by modeling him to show his respect.The book consists of 1 illuminated opening page (unvan sayfası), 20 illuminated chapter beginning (fasıl başı), 28 triangular koltuk (muska koltuk, 1 illuminated endpiece (hatime tezhibi), 9 miniatures and was written in Cagatay Language with hurde ta’liq characters.Our thesis consists of 5 sections. In the first section Haydar Tilbe’s life, literary character and literary works were mentioned. In the second section Nizami’s life, literary character and literary works were explained. In the third section; information about the political history, cultural and artistic atmosphere of the age - when the ornamentation of our subject book were completed- is given under the title “Safavid State”. In the fourth section, the characteristics of illumination and miniature art and artists are explained belonging to 16th Century Safevid Age. In the catalogue section, the ornamentation of the book is explained with the help of photographs and drawings. In the evaluation and conclusion part, the evaluation of the whole research is done and conclusion is reached in light of photographs and some comparisons