Avrupa Birliği sağlık politikaları ve Avrupa Birliği’ne üyelik sürecinde gerçekleştirilen uyum mevzuatlarının aday ülkelerin sağlık sistemleri üzerindeki etkileri

ÖZETSosyal politikalar içerisinde en önemli ve kritik noktayı oluşturan sağlık konusu,Avrupa Birliği (AB) Anayasa’sında tatmin edici bir şekilde yer alamamıştır. Anayasa, ABsağlık gücünü/otoritesini, “halk sağlığı konularında ortak güvenlik kaygıları” ve “insansağlığının korunması ve geliştirilmesi” olarak iki alana ayırmıştır. Anayasa’da sağlıkpolitikaları, üye ülkelerin yetki alanı içerisinde bırakılmıştır. AB’nin yetkileri daha çok halksağlığı alanında olup, paylaşılmış, destekleyici ve koordine edici özellik taşımaktadır.Ekonomik, siyasal ve sosyal bir bütünleşmeye dayanan AB’ye üyelik sürecinde pekçok alanda uyum mevzuat çalışmaları yürütülmektedir. Bu mevzuatlar aday ülkelerin baştaekonomik olmak üzere, siyasal ve sosyal yapılarında değişimler meydana getirmektedir.Aday ülkelerdeki sağlık sektörünün belli bölümlerinde harcanan kaynakların seviyesiAB’ne giriş sürecinden etkilenebilmektedirler. Örneğin ilaç fiyatları, sağlık işgücü v.b. Pazarekonomisine geçişte yaşanan mali problemler, sosyal ve ekonomik eşitsizliklerde artışlar gibiistenmeyen etkiler aday ülkelerdeki sağlık durumunu olumsuz etkileyebilmektedir. Adayülkelerin, temel sağlık göstergeleri AB ülkelerinin gerisinde kalmaktadır. Aday ülkelerdekigeçiş sürecinde rekabet önceliği sağlık alanı dışına kaydığından sağlığa yapılan harcamalarazalmıştır.Bu bilgiler doğrultusunda çalışmamızda öncelikle AB’nin sağlık politikası elealınacaktır. Daha sonra, AB’ye üyelik sürecindeki aday ülkelerin geçiş aşamasındauyguladıkları uyum mevzuatlarının sağlık üzerindeki etkileri incelenecektir.Araştırmada, AB’nin son genişleme süreci olan 2004 yılında Birliğe üye olan 10 ülkeincelenecektir. (Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Estonya, Letonya, Litvanya, Polonya,Slovakya, Slovenya, Malta ve Kıbrıs). Veriler, Avrupa İstatistik Kurumu olan EUROSTATtarafından hazırlanan temel sağlık göstergelerinden alınacaktır.Anahtar Kelimeler: Avrupa Birliği, Sosyal Politikalar, Sağlık Politikaları, AB’neÜyelik, Uyum Mevzuatları. SUMMARYTHE EUROPEAN UNION HEALTH POLICYS AND THE EFFECTS OFCONFORMITY REGULATIONS WHICH REALIZED IN THE PROCESS OFMEMBERSHIP OF EU ON THE HEALTH SYSTEMS OF APPLICANT COUNTRIES. Insocial politics, the most important and critical point is health subject did not take a satisfyingplace in the EU Constitution. The Constitution, divided The EU Health power/authority intwo areas as: “common security cares about the public health subject” and “defence andimproving of human health”. In Constitution, health politics are given the authorization of themember countries. Most of authorities of EU is about public health area and its mission isbeing shared, as a supporter and a coordinator.The process of being a member of EU which is based on economic, political andsocial integration, in most of area congruity regulation studies is being enforced. Theseregulations make differences mainly in the economic structure, also in political and socialstructure of the applicant countries.The level of the certain department of used up sources of health sector in theapplicant countries can be affected by the process of access to EU. For example: the cost ofthe medicines, health labour. Undesirable affects like financial problems that occurred whilepass by to market economy, increasing of social and economic inequalities can affect negativeto health condition of the applicant countries. Basic health indicators of applicant countriesare behind the EU countries. Health expenses of the applicant countries are decreased becauseof the primacy of competition slide out of health sector in the transition process.In the direction of these information, first of all I will discuss the health politics ofEU in my study. Afterwards, I will search the effects of congruity regulations of the applicantcountries in the process of EU congruity, on the health.In my research, 10 country that jointed to EU in 2004 (that was the lastdevelopment process of EU ) will be analysed. (Czech Republic, Hungary, Estonia, Latvia,Lithuania, Poland, Slovakia, Slovenia, Malta, Cyprus). Data will be taken from the basichealth indicators were prepared by EUROSTAT which is a Europe Statistic Institution.Key Words: European Union, Social Politics, Health Politics, Membership to EU,Congruity Regulations