Çok yönlü bir süreç olarak hukuk: bir sendika yasasının oluşumu

ÖZETYasaların yapım süreci, ilk bakışta tamamen formel, kurumsal bir süreç gibi gözükmekle birlikte, bu sürecin daha yakından ve daha geniş bir çerçeve ile incelenmesi, toplumsal olarak bağlayıcı kuralların oluşum dinamikleri hakkında önemli ipuçları verebilir.Bu çalışmanın amacı, bu tür ipuçlarını yansıtabileceğini düşündüğümüz 1995 yılında çıkarılan 4101 sayılı ve "Sendikalar Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi, Bazı Hükümlerinin Kaldırılması ve Bu Kanuna Ek Bir Madde Eklenmesi Hakkında Kanun" başlıklı yasa aracılığıyla izlemektir. Bunun için yapılan çalışmada meclis tutanakları, komisyon raporları ve tasarılar gibi belgeler incelenmiş ve konu ile ilgili toplam sekiz görüşme yapılmıştır. Bu bilgi kaynaklarının yardımıyla yasanın yapım sürecindeki dinamikler ve aktörler, formel ve enformel süreçler incelenmeye çalışılmıştır.Çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm hukuk-toplum ilişkisi ile ilgili teorik çerçeveyi sunmaktadır. İkinci bölümde yasa yapım süreci teorik olarak incelenmektedir. Üçüncü bölüm toplumsal değişme sürecinde hukukta değişim, dördüncü bölüm çalışma hukukunun değişimi üstünde durmaktadır. Son bölümde yasa yapım süreci ile ilgili yapılan araştırmanın sonuçları aktarılmıştır.ABSTRACTThe law-making is at the first sight seems to be a completely formal and institutional process. However, to analyze this process from a broader perspective can give some important clues on the dynamics of making socially bounding rules.The aim of this study is to analyze this kind of clues through an examination of a trade union law, Act no.4101 dated 1995. Act no. 4101 is one of the amendment laws of trade union law Act no.2821 dated 1983. Act. No. 4101 modifies some articles, repeals some provisions of and appends an article to the Act no. 2821. To collect data for this study, Turkish Grand National Assembly (TGNA) minutes (tutanak), TGNA commission reports and laws regarding trade unions are examined and eight depth interviews were conducted. Through these different data resources the dynamics and actors, formal and informal processes of law-making process are examined.This study is consisted of five chapters. The first one reviews the theoretical framework on law and society relations. The law-making process is examined theoretically in the second chapter. The third chapter is on law and change theme during the social change process. The forth one focuses on the change in labour law. The last chapter presents the conclusions of the research on law-making process, specifically on the Act.of 4101