Zeydiyye’ nin doğuşu ve inanç sistemi

ÖZETZEYDİYYE'NİN DOĞUŞU VE İNANÇ SİSTEMİTez girişten sonra üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında mezheplerin ortaya çıkış sebepleri üzerinde durulmuştur. Daha sonra halife seçimi ile başlayarak Zeyd b. Ali'ye kadar olan süre içinde gelişen ihtilaflara temas edilmiş ve özetlenmiştir. Birinci Bölüm'de Zeyd b. Ali'nin hayatı, şahsiyeti ve ilmi kişiliği, yaşadığı dönemin özellikleri, görüşlerini etkileyen Vâsıl b. Ata' ile görüşmesi, Emevîler'e karşı isyanı ve öldürülmesi, itikâdî ve siyasî konulardaki görüşleri gibi konulara yer verilmiştir.İkinci Bölüm'de Zeydiyye'nin yayılması ve devlet kurma çabaları başlığı altında, Nefsü'z-Zekiyye, İdris b. Abdullah ve Hüseyin b. Ali hareketleri anlatılmıştır. Bununla beraber Zeydîler'in Hazar Denizi'nin güneyindeki Taberistan bölgesine intikalleri ve buranın İslamlaştırılması, burada Hasan el-Utruş ile altın çağını yaşayan bir devlet kurmaları ve Zeydîler içinde önemli bir yeri olan Hasan el-Utruş'un itikâdî ve siyasî alanlardaki görüşlerine yer verilmiştir. Yine Zeydîler'in Yemen'e intikalleri ve Yahya b. Hüseyin el-Hâdi ile'l-Hak ile Yemen'de devlet kurmaları, Zeydî fikrinin oluşması ve olgunlaşmasında önemli rol oynayan el-Hâdi ile'l-Hak'ın itikâdî ve siyasî konulardaki görüşlerine yer verilmiştir.Üçüncü Bölüm'de Zeydiyye'nin görüşleri ana başlığı altında, Zeydî fırkalar ele alınarak bunların Zeydiyye'nin beş esası olan et-Tevhid, el-Adl, el-Va'd ve'l-Vaîd, el-Emr-i bi'l Ma'rûf ve'n-Nehy-i ani'l-Münker prensipleri ve imamet hakkında görüşleri; imamda aranan şartlar, efdal - mefdul anlayışı ve imamın ilminin kesbîliği anlatılmıştır. Bununla beraber diğer Şiî fırkalarla ihtilaflı oldukları konular olan Beda', Ric'at, Mehdî ve Takiyye konularına yer verilmiştir.Tez bu çalışmanın neticesinde ulaşılan bilgilerin kısaca özetlendiği sonuç bölümü ve bibliyografya ile tamamlanmaktadır.ABSTRACTBIRTH OF ZEYDİYYE AND İTS BELİEF SYSTEM The treatise which present the backgraund and the principles of Zeydiyye is consisted of two main parts after the prologue. In the prologue, in general, the events accured until the time of Zeyd bin Ali by taking charge of disogreevent which storted with election of caliphet. In the first chapter, the general features of Zeyd bin Ali's period, his life personality, his scientific character, his interwiewing with Vasıl bin Ata which affected his opinion in belief ,his rebellion against Emevis and his assasination and finally his thoughts in belief and in politics. Moreover, under the headline of expansion of zeydiyye and its attempts to establish a state , Nefs-üs Zekiyye, İdris bin Abdullah ve Hüseyin bin ali were told. Neverhless passage of Zeydis to the taberistan region and making there convert into İslam, establishing a state there which formed its heyday with Hasan el-Utruş, the passage of Zeydis to the Yemen and establishing another state in Yemen with the Yahya bin Hüseyin el Hadi ilel Hak, who had contriuted to form and maturization of the Zeydi idea, and opinions of him took place in this chapter. In the second chapter, under the headline of zeydiyye,terating the divisions of Zeydiyye; et-Tevhid, el-Adl, el-Vad ve'l-Vaid and Emr-i bil ma'ruf nehy-i anil münker princibles, their approach to the İmamet ,qualifications of imam,sense of Efdal-Mefdul,competence and innocence of imam's enlightment were told.Also the last part of the chapter includes the matters which they have conflictions with Shii's - Bed'a, Ric'at, Mehdi,takiyye and innocence of imam. The treatise ends up with the summary part which includes knowledge about the treatise and bibliography