Türkiye ekonomisinde döviz kuru dalgalanmalarının boyutları, etkileri ve sonuçları

ÖZETDöviz Kuru ile ilgili literatür incelendiğinde bütün ülkeler için uygun olan tek bir döviz kuru sisteminin olmadığı anlaşılmıştır. Bir ülkede uygulanan döviz kuru sisteminin, ülkenin ekonomik ve siyasal yapısı ile uluslararası ticaretteki gelişmelere göre farklılık içerdiği görülmüştür. 1970’li yıllarda uluslararası parasal sistemde oluşan farklılıklardan sonra birçok ülke sabit kur sisteminden daha esnek bir sisteme yönelmişler ve bu anlamda Türkiye’de bir istisna oluşturmamıştır. Döviz kuru sistemleri bir ucunda sabit döviz kuru sistemi, diğer ucunda esnek döviz kuru sistemi olmak üzere bir yelpaze niteliğindedir. Ülkeler, politikaları gereği istikrarlı bir döviz kuru sistemi tercih etmek zorundadırlar. Her iki döviz kuru sisteminin de avantajlarının yanında dezavantajları da bulunması sebebiyle, günümüzde pek çok ekonomist hangi döviz kurunun ülke için daha faydalı olduğu konusunda görüş ayrılığı yaşamaktadırlar. Türkiye, uzun yıllar boyunca sabit döviz kuru sistemi uygulamasına rağmen Şubat 2001 krizinden sonra dalgalı kur sistemine geçmiş ve bu sistemi günümüze kadar sürdürmüştür.Günümüzde gelişmiş ülkelerin nihai hedef ve planları dünya çapında döviz kurlarını etkileyen en önemli faktördür. 2008 yılındaki krizden sonra özellikle uluslararası sermaye akımlarının döviz kurları üzerindeki etkisi daha da önemsenmiştir. Ülkeler döviz kuru politikalarını uluslararası platformda belirlemek zorundadır.Döviz kuru dalgalanmaları nedensellik ilişkisi içerisinde birçok ekonomik değişkenlere olumlu yada olumsuz etki etmektedir. Bu etkileşimi olumlu yöne çeken; ülkelerin yapıları,ülkelerin gelişmişlik düzeyleri,uluslar arası finansal durum, ülkede uygulanan politikalar ve aynı zamanda dış denge durumu en belirleci faktörler arasında gösterilebilir ABSTRACT The investigation of the literature on the exchange rate, it is unlikely that there is a single exchange rate system that would be suited to all countries as a whole. It is seen that the exchange rate system prevailing in a country is depend on the respective economic and political structure together with the developments in the international trade. Upon the formation of the differences in the international monetary system in 1970s, numerous countries, including Turkey, adopted more flexible system leaving old fixed exchange rate system behind. The exchange rate systems vary in the range between the fixed exchange rate system on one side and variable exchange rate system on the other. The countries need to establish a stable exchange rate system that will suit to their economic policies. Both exchange rate systems have their advantages in addition to disadvantages and therefore, there is no consensus among the economists on the type of the exchange rate system that would be suitable for the country in question. It’s been long time since Turkey has employed the fixed exchange rate system; however, fluctuating exchange rate system has been adopted, which has been pursued until the present time. The ultimate objectives and plans of the developed countries have considerable influences on the overall exchange rates in the world as a whole. Following 2008 economic crisis, the international capital flows have had exclusive influences on the exchange rates. The countries are obliged to establish their exchange rate policies on the international platform. The fluctuation of the exchange rates are under the affirmative and negative influences in the course of causal relation, These influences might be affirmative in the presence of such factors including robust economic structure, level of development, international financial status, integrity of the policies implemented, as well as foreign trade balance