Hanefî fıkıh literatüründe öldürme suçunun maddî ve manevî unsurlarıyla ilgili kavramların gelişimi : (hicri 4-9. asırlar)

Anahtar Kelimeler : Öldürme Suçu, Maddi Unsur, Manevi Unsur, Kavramsal GelişimÖZETHanefî Fıkıh Literatüründe Öldürme Suçunun Maddî ve Manevî Unsurlarıyla İlgili Kavramların Gelişimi (Hicrî 4-9. Asırlar)Bu tezde, öncelikle Hanefî mezhebinde öldürme suçunun maddî ve manevî unsurları modern hukuk ve modern İslam hukuku metinlerinden istifade edilerek tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmamızda öldürme suçunun maddî ve manevî unsurlarıyla ilgili kavramların oluşum ve gelişim seyrini kronolojik olarak inceleyen bir metot takip edilmiştir. Ayrıca Hanefî doktrininin daha iyi anlaşılmasını sağlamak maksadıyla ihtiyaç duyuldukça diğer hukuk ekollerinin görüşleri ve modern hukuk metinlerine başvurarak zaman zaman maddî ve manevî unsurlar mukayeseli olarak ele alınmıştır. Tezin giriş kısmında, Hanefî mezhebinde öldürme suçunun genel karakteristik özellikleri analiz edilmiş, ayrıca bu kısımda modern hukuk ve modern İslam hukuku eserlerinde yer alan maddî ve manevî unsurlara yer verilmiştir. Tezin asıl gövdesini oluşturan birinci ve ikinci bölümde maddî ve manevî unsurlar, öldürme türleri bağlamında analiz edilmiştir. Tezin iki bölüm olarak tasarlanmasında, Hanefî doktrinine özgü olan ve olmayan öldürme türleri ayrımı belirleyici olmuştur. Bu nedenle, diğer hukuk ekollerinde de yer alan amden öldürme, şibh-i amd yoluyla öldürme ve hata ile öldürme türleri birinci bölümde tetkik edilirken, ikinci bölümde Hanefî doktrinine özgü hata yerine geçen öldürme ve tesebbüben öldürme türlerinde maddî ve manevî unsurların analizi yapılmıştır. Key words: Crime, material element, mental element, development of legal termsABSTRACTThe Development Of Concepts Concerning the Material and the Mental Elements Of the Crime of Murder in the Hanafite Literature (IV-IXTH Centuries of the Hejira)In this thesis, material and mental elements of the crime of homicide in the Hanafi law school have been identified by making use of the texts of modern law and modern Islamic law. In our study the method that analyses the formation and development of material and mental elements of the crime of homicide in chronological order has been followed. Also, in order to provide a better understanding of the doctrine of the Hanefî law school, material and mental elements are comparatively discussed from time to time by referring to the texts of modern law and other Islamic law schools. In the introduction to this thesis, the general characteristics of the crime of homicide in the Hanafite law school have been analyzed and in this section the material and mental elements in the works of modern law and modern Islamic law are also investigated. In the first and second part that constitute the main body of the thesis the material and mental elements are analyzed in the context of homicide types. In the first section, the types of homicide that commonly exist in all Islamic law schools (amd, shibh-I amd and hata) were examined. In the second section, the specific types of the homicide to Hanefite school were analyzed