Ceza muhakemesi hukukunda sanığın sorgusu ve işkence yasağı

ÖZETCeza muhakemesinde maddi hakikat aranır. Ancak bu faaliyet, muhakemenin mutlak gayesi değildir. Maddi hakikat, hukukun evrensel değerleri, uluslararası çalışmalara konu teşkil eden kurallar ve anayasal ilkeler doğrultusunda aranacaktır. Aykırı yaklaşım, insan hakları ihlalleri ve hukuka aykırılık sonucunu doğurur.Sanığın sorgusu, maddi hakikate ulaşmak konusunda hem önemli bir ispat aracı, hem özgürlükleri tehlikede olan sanığın masumiyetini ispat etme, kendini savunma aracıdır. İşlemin ceza muhakemesi açısından önemi ve menfaat çatışmasına yol açması bakımından hassasiyeti açıktır. Sanık bir insandır, suçluluğu kesinleşmemiştir; korunmak, saygı görmek hakkına sahiptir. Ceza muhakemesi ise, temel hedefi olan suçlulukla mücadeleyi devam ettirmek, masum bile olsa suç işlediği şüphesi taşıyan, hatta böyle bir şüphe dahi taşımayan kişileri işlemlerine konu etmek durumundadır. Sonuçta ne özgürlükleri zarar görebilir gerekçesiyle bireyler muhakeme işlemlerinin dışında tutulabilir ne de onlara, insan onuruna ve hukuka aykırı uygulamalar yapılabilir. "Sanığın Sorgusu ve İşkence Yasağı" adını taşıyan bu çalışmanın birinci kısmında "Sanığın Sorgusu", ikinci kısmında "İşkence Yasağı" ele alınmıştır. Çalışmada, birinci kısımda dört, ikinci kısımda üç olmak üzere, toplam yedi bölüm oluşturulmuştur. Bu bağlamda; birinci bölümde, genel olarak insan hakları, ceza muhakemesi ilkeleri, ikinci bölümde sanıklık statüsü, bu sıfatın kazanılıp kaybedilmesi ile ilgili hususlar, sanığın hakları ve yükümlülükleri, üçüncü bölümde tarihte, mukayeseli hukukta ve günümüz ceza muhakemesi hukukundaki sorgu, dördüncü bölümde soruşturma aşamalarına göre sorgu incelenmiştir. İkinci kısmı oluşturan bölümler olarak ise; birinci bölümde, genel olarak yasak sorgu ve işkence, ikinci bölümde işkenceye karşı ulusal ve uluslararası faaliyetler, üçüncü bölümde, delil yasakları ve hukuka uygunluk sorunu çalışma konusu yapılmıştır."Değerlendirme ve Sonuç" paragrafında ise, yapılan çalışma ile ulaşılan sonuçlar dile getirilmiştir.SUMMARYMaterial truth is sought in criminal judgment. However such action is not the sole object of the judgment. Material truth shall be sought in accordance with universal values of law, rules constituting the subject of international studies and constitutional principles. Contradictory approach shall result in human right violations and divergence to law.Inquiry of the accused is an important proof mechanism to reach the material truth as well as an instrument to prove the innocence of the accused whose liberties are in danger and a defense mechanism of the same. Importance of the action from the point of criminal judgment and sensitivity of it due to the reason that it may result in a conflict of interest. The accused is a human, and his guiltiness has not been concluded; and he has the right to be protected and respected. Criminal judgment is in a position to continue to struggle with the guiltiness, which is its fundamental target, and to concern about those who are suspected to have offended a crime even if they are innocent and, furthermore, even those who are not blamed with such a suspect. As a result, neither the individuals can be excluded from judgment proceedings on the ground that their freedom can incur any damage nor applications which are contrary to law and human honour can be made thereon.Of this study under the title "Inquiry of the Accused and Prohibition of Torture", the first section relates to "Inquiry of the Accused" and the second section relates to "Prohibition of Torture". This study consists of total seven parts, four of which form section one and three of which form section two. In this context, in the first part, human rights and principles of criminal proceedings in general are reviewed; in the second part status of being accused, matters related to acquiring and losing of such characteristic, and rights and obligations of the accused are analyzed. In the third part, inquiry in the history, in comparable law and in criminal proceedings law of today, and in the fourth part, inquiry as to investigation levels are reviewed. As the parts forming the second section, the first part relates to prohibited inquiry and torture, and the second part is focused on national and international activities against torture. In the third part, evidence prohibitions and compliance thereof with law are examined.In the paragraphs for "Evaluation and Conclusion", results reached upon this study are set forth