Orta öğretim 9. sınıf coğrafya ders kitaplarının eğitim-öğretime uygunluğunun değerlendirilmesi

ÖZETEğitim-öğretim ortamında öğrenci ve öğretmene kılavuzluk eden ders kitaplarıformal eğitim uygulamalarının en önemli araçlarından biridir. Öğrencinin ders içi veders dışı eğitim-öğretim çalışmalarında öğrenciye rehberlik eden ders kitaplarıöngörülen hedef ve davranışların kazanılmasında, bu davranışlardan sapmalarınengellenmesinde önemli bir işleve sahiptirler. Öğretmenin neler anlatacağını, hangietkinliklerde bulunacağını, dersin sunumu sırasında hangi düzeyde dil kullanacağını,nasıl bir değerlendirme yapacağını kitap yardımıyla belirler. Aksi halde hedef vedavranışların gerçekleşmesinde önemli olumsuzluklar yaşanabilmektedir. Bu yüzdenders kitaplarının titizlikle hazırlanması, hazırlanma aşamasında her konuda uzmankişilerin yer alması gerekmektedir.Araştırmada Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Talim Terbiye Kurulu'nun belirlediğiortaöğretim 9. sınıf coğrafya ders kitapları incelenmiştir. Özellikle araştırmadakitapların her yönüne değinilmeye çalışılmıştır. Kitaplar, çeşitli fiziksel özellikleri,eğitsel özellikleri, görsel tasarım özellikleri ile birlikte dil ve anlatım özellikleriyönünden incelenmiş ve değerlendirmeler yapılmıştır.Yapılan araştırma ile incelenen kitapların pek çok özelliğiyle birbirlerine benzediğiortaya çıkmıştır. Kitapların fiziksel, eğitsel, görsel ve dil yönünden pek çok yönüortaktır. Bu durum, kitapların birbirinden ayrışmasını zorlaştırmıştır. Dolayısıylayapılan değerlendirmeler, aksi belirtilmedikçe, incelen üç kitap içinde geçerli olmuştur.Bu yüzden öğretmenler kitap seçiminde öne çıkan bir ayırt edici ortayakoyamamışlardır.Genel olarak, 9. sınıf coğrafya ders kitapları, eğitim-öğretimi gerçekleştirecek tamyetkinliğe sahip değildir. Bu yüzden bu çalışma, ders kitaplarındaki eksiklik, yetersizlik,yanlışlık durumlarının ortaya çıkarılması ve bunların çözümüne yönelik fikir verme, yolgösterme açısından yararlı olacağı kanısındayız.24ABSTRACTTest books which guide both student teacher in the teaching-learning enviroment,are the most important tools of formal educational application. Text books which guideto the students in his teaching-learning study inside and outside the class, have animportant function of having foreseen goal and behaviour and of preventing deviationof this behaovior. The teacher decides what he/she will instruct, which fecilities theclass is involved, which level of language is used during the presentation of the courseand what kind of evaluation is made by the help of the text books. On the countrary,behavior become a fact. There fore, the text books need to be prepared fastidiously, thespecialist on every topic need to be presented at the preparing stage.In this research, the secondary education on geography text books at grade level 9which are determined by revelant association connected to Ministry of NationalEducation, has been investigaded. Especially, it has been tried to mention on everyaspects of the text books, in this research. The books has been investigated has beenevaluated with respect to it's physical, educational, visual apects together with it'slanguage and expressionaspects.With the research, it has been come out that the investigated books are more orless similar with respect to their aspects. Many of the aspects of the books are commonin physical, educational, visual and languistic way. This situation gets diffucult to decompose the books from each other. Consequently, the assements which are stated, onthe countrary, are valid for the three books that are investigated in this research. That iswhy the teachers could not put forward the critien which is to be found on the front inchoosing text books.In general, geography text books at grade level 9 are not capable of materializingthe teachin-learning process. There fore, this research is useful with respect to point outthe absence, insufficiency and falsity situations and guiding and advising the solution ofthese