Şam müftüsü Mahmut Hamza Efendi ve cezaların infazına ilişkin görüşleri

Şam Müftüsü Mahmûd Hamza Efendi ve Cezaların İnfazına İlişkin GörüşleriÇalışmamızın amacı, Şam müftüsü Mahmûd Hamza Efendi (el-Hamzâvî)’nin (v. 1305) hayatını, şahsiyetini ve eserlerini ortaya koymak ve onun, Tanzimat döneminde kısas cezalarının infazı konusunda Osmanlı mahkemelerinde yaşanan problemler hakkındaki görüşlerini ele almaktır.Çalışmamızda Mahmûd Hamza Efendi’nin hayatı kaleme alınırken, XIV. yüzyılda Suriye’de yaşayan alimlerin hayatını anlatan biyografik eserlerden istifade edilmiştir. Bunun yanı sıra Osmanlı Arşivleri’nde mevcut bulunan Mahmûd Hamza Efendi ile bilgiler incelenmiş önemli görülen hususlar teze alınmıştır. Ulaşabildiğimiz eserleri detaylı bir şekilde incelenmiş ve hangi konularda ve ne maksatla yazıldığı açıklanmıştır.Çalışmamızın ikinci bölümünde Ahmet Cevdet Paşa evrakı incelenmiştir. Onun Atatürk Kitaplığı’ndaki 32. nolu evrakında Mahmûd Hamza Efendi ile Fetvâhâne’de görevli Abdüssettâr Efendi arasında infazın yargı kararının bir parçası olup olmadığı hususundaki tartışma anlatılmıştır.Araştırmamız sonucunda Mahmûd Hamza Efendi’nin Osmanlı’nın son döneminde ifa ettiği görevleri incelerken onun Devlet erkanı ile arasındaki münasebetin iyi bir noktada olduğunu tespit ettik. Onun müftü olarak Osmanlı Adliyesi’ndeki cezaların infazı konusunda ortaya koyduğu çözümün dönemin sorunlarına iyi bir öneri olduğunu müşahede ettik. Mufti of Damascus Mahmoud Hazma Efendi and His Opinions on the Execution of SentencesThe aim of our work is to introduce the life of Damascus’ Mufti Mahmoud Hazma Efendi, his personality and opinions; and to discuss his opinions about problems had been seen at the courts of Otoman in the subject of the execution of retaliation sentences in the priod of Administrative Reforms(Tanzimat).When we are writing Mahmoud Hazma Efendi’s life, it was benefited from autobiografic works which relate the life of scholars lived in Syria in XIV. Century. Besides, the informations related to Mahmoud Hazma Efendi extant in Otoman archives, were searched and then the matters which considered as an important, were taken into thesis. The works we could found, were detected very carefully and it was explained that in which subject and for which aim they were written.In second Part of our work, it was researched for Ahmet Cevdet Paşa’s documents. In his document with number of 32 at Atatürk Kitaplığı, a research between Mahmut Hazma Efendi and Abdüssettar Efendi whose post at Fetvahane, was released whether an axecution is part of judgement. At the end of our research, when we search the posts fullfiled by Mahmut Hazma Efendi in late period of Otoman, we recognised that his relationship with stateperson was in good point. We see that as a mufti, his solution on execution of sentences in Otoman courts was very good suggestion for problem of this period