Türkiye'de yoksulluk araştırmaları: 1990 sonrası çalışmaların bibliyografik analizi

ÖZET1980 sonrası dönemde neoliberal politikalar ve yapısal uyum programları ile birlikte yoksulluğun tüm dünyada aşırı boyutlara varması, Birleşmiş Milletler ve Dünya Bankası gibi ulusüstü kuruluşların raporları, konferansları ve lobi faaliyetleri ile yoksulluk olgusunu gündemde tutması, diğer taraftan ülkede 1990’lı yıllardaki ve en şiddetlisi 2001 yılında gerçekleşen ekonomik krizler, yine ülkenin sanayi sektörünü kalbinden vuran 1999 depremi gibi unsurların bir araya gelmesiyle yoksulluk konusu Türkiye’de akademik yazında fark edilir bir şekilde yer almaya başladı. 1990’lı yıllarda yoksulluk konulu araştırma raporlarının ve uzmanlık tezlerinin görülmeye başlaması araştırma kapsamının 1990’lı yıllara dayandırılmasının başlıca nedenidir.Bu çalışmada 1990 sonrası Türkiye’deki yoksulluk çalışmaları kapsamındaki tezler, kitaplar, makaleler ve araştırma raporları taranmış ve bibliyografik verileri üzerinde içerik analizi yöntemi uygulanarak hangi aktörlerin yoksulluk konusuna daha çok ilgi duyduğu ve etkin olduğu, hangi yıllarda konuya eğilimin arttığı, yoksulluk kavramının hangi kavramlarla birlikte hangi yıllarda ilişkilendirilmeye başlandığı gibi soruların cevapları bulunmaya çalışılmıştır. Bu cevaplar üzerinden Türkiye’de 1990 sonrası üretilen yoksulluk çalışmalarının genel tablosu çıkarılmıştır. Anahtar kelimeler: yoksulluk, Türkiye, yoksulluk araştırmaları, yoksulluk çalışmaları, içerik analizi, bibliyografyaABSTRACTAfter 1980, with the introduction and adoption of neoliberal policies and structural adjustment programs, the poverty increased and deepened globally and nationally. In the aftermath of this increase, UN’s and World Bank’s emphasis on the fact of poverty in their reports, action plans and cross-country analyses became the hallmarks of new poverty studies. In Turkish context, the 1999 Marmara earthquake, the financial and economic crises in 1990s and in 2001, alongside the effects of previous decade’s neoliberal policies, led to the visible and observable proliferation of academic discourses on poverty in Turkey. This is why the scope of this research is limited to 1990s, when the academic discourses on poverty re-emerged as an eminent area of study in Turkey.This study, by deploying content analysis method, analyzes bibliographical data of thesis, books, articles and research reports, which can be conceptualised in terms of poverty studies after 1990s. By doing this, this study aims to answer the questions of which actors are interested in the issue of poverty and most importantly which actors achieved certain hegemony on this interest and in which years the interest regarding poverty is increased with what kind of concepts. Thus, this study relates the concepts of and perspectives on poverty with the periods by looking at thesis, books, articles and research reports. By answering these questions, this study produces a general outlook of the poverty studies in Turkey after 1990. Keywords: poverty, Turkey, poverty studies, poverty research, content analysis, bibliograph