Bist Sınai Endeksi ile bist 100 arasındaki ilişikiye bağlı olarak Bist Sınaı Endeksi’nde yer alan şirketlerin performans analizi

ÖZETBİST SINAİ Endeksi ile BİST 100 Arasındaki İlişkiye Bağlı Olarak BİST SINAİ Endeksi’nde Yer Alan Şirketlerin Performans Analizi Küreselleşen dünyada işletmeler artık farklı boyutlar kazanmıştır. Sınırların ortadan kalktığı günümüz iş dünyasında işletmeler pazar paylarını artırarak büyümek, gelişmek ve rekabet avantajı sağlamak istemektedirler. İşletmeler bu doğrultuda hareket eder ve kararlar alırlar. Alınan bu kararların amaçlanan düzeyde gerçekleşip gerçekleşmediğini görmek içinde bazı göstergelere ihtiyaç duyarlar. İşletmeler performanslarına bakarak kararlarının etkinliğini görürler. Çalışmamızın amacı parametrik olmayan yöntemlerden biri olan veri zarflama analizini (VZA) kullanarak işletmelerin finansal performanslarını değerlendirmektir. Bu amaçla, 2011-2015 döneminin son yılı itibariyle BİST 100 Endeksi’nde bulunan BİST SINAİ Endeksi şirketlerinin finansal etkinlikleri parametrik olmayan yöntemlerden biri olan VZA kullanılarak değerlendirilmiştir. Analize, BİST SINAİ Endeksi’ne kote olan ayrıca 2015 yılı itibariyle BİST 100 Endeksi’nde yer alan 30 şirket dahil edilmiştir. Bu bağlamda yöntem için gerekli olan girdi kümesi; Cari Oran, Stok Devir Hızı, Alacak Devir Hızı, Finansal Kaldıraç Oranı ve Finansman Oranından oluşurken; çıktı kümesinde PD/DD, ROA, ROE ve Fiyat Kazanç Oranı değişkenleri yer almaktadır. Analize uygun veri zarflama yöntemi olarak girdi odaklı ölçeğe göre değişken getirili model (BCC) seçilerek finansal performans değerlendirmesi yapılmıştır. Sonuç olarak yıllar itibariyle etkin ve etkin olmayan şirketler belirlenmiştir. Bunun yanında, çalışmada etkin olmayan firmaların etkin hale gelebilmeleri için gerekli potansiyel iyileştirme oranları da hesaplanmıştır. Çalışmada etkin olmayan şirketlerin yüksek olan Cari Oranlarını düşürmeleri, Stoklarına daha az kaynak ayırmaları, Finansal Kaldıraç Oranı değerlerini azaltmaları, Karlılık değerlerini ve Hisse Senedi Fiyatlarını arttırıcı stratejiler uygulamaları durumunda etkin şirketler grubuna ulaşacakları tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler : BİST SINAÎ Endeksi, BİST 100 Endeksi, Veri Zarflama Analizi, Finansal Performans Analizi, Etkinlik Analizi.SUMMARYPerformance Analysis of Companies in BIST Industrial Index Depending on Relationship between BIST Industrial Index and BIST 100 Index Businesses have acquired new dimensions in globalized world. The businesses aim to develop, grow and maintain a competitive advantage by increasing their market share in today's business world where borders have disappeared. The businesses act in this way and take decisions. They need some indicators to see whether their decisions become true in a satisfactory way or not. The businesses assess their performance to see efficiency of the decisions. The aim of our study is to evaluate the financial performance of the businesses by using Data Envelopment Analysis (DEA) which is a non-parametric method. By the last year of the period between the years of 2011 and 2015 the financial efficiency of the BIST Industrial Index companies that were already presented in BIST 100 Index were evaluated through DEA method. The 30 companies that were both available in the BIST 100 Industrial Index and BIST 100 Index were analyzed. The input set has the following factors; Current Ratio, Inventory Turnover Ratio, Receivable Turnover Ratio, Financial Leverage Ratio and Financing Ratio; while the output set has the following factors: Market Value/Book Value, Return On Assets (ROA), Return On Equity (ROE) and The Price to Earnings Ratio. As a Data Envelopment Analysis method ,the input oriented variable return to scale model (BCC) has been adopted for the financial performance assessment.. As a result, effective and ineffective companies have been identified by years. In order to make ineffective companies effective, the improving rates have been calculated. To become an effective company following steps should be taken; reduction of the high current ratio levels, less resource allocations to inventory, reduction of the financial leverage ratio and the practice of the strategies that helps to raise the profitability and share prices. Keywords: BIST Industrial Index, BIST 100 Index, Data Envelopment Analysis, Financial Performance Analysis, Efficiency Analysis