Azerbaycanlı şair Mehemmed Hadi’nin Türk basınında çıkan yazı ve şiirleri (1910-1913): (metin -inceleme)

ÖZETÇalışmamızın amacı, Azerbaycanlı şair Mehemmed Hadi'nin (1879-1920) Türkiye'de bulunduğu yıllarda (1910-1913) Türk matbuatında yayınlamış olduğu makale ve şiirlerin tespit ve değerlendirilmesinden ibarettir.I. Bölüm'de Hadi'nin hayatı ve eserleri hakkında genel bilgiler verilmiştir. II. Bölüm, Hadi'nin Türk matbuatındaki yazılarının tahliline ayrılmıştır. Bu yazılarda şairin ortaya koymuş olduğu görüşler çeşitli alt başlıklar hâlinde derlenmiştir. Hadi'nin, Osmanlı Devleti ve Türk dünyasının geneli, ayrıca İslâm âlemini farklı coğrafyaları konusunda dile getirdikleri, dönemin düşünce hayatını tetkik eden araştırmacılar için dikkat çekici olabilir. Yine yazarın batı medeniyeti karşısındaki tavrı, aydınlara yüklediği vazife, kadının cemiyet hayatındaki yeri, dil ve edebiyat konusundaki görüşleri de ilgi çekicidir. Tahlillerde sübjektif yargılardan kaçınmaya ve Hadi'nin ısrarla vurguladığı hususların ön plana çıkarılmasına gösterilmiştir. III. Bölüm Hadi'nin Türk matbuatındaki yazılarının metinlerini ihtiva eder. Metinler için dönemin belli başlı gazete ve dergi koleksiyonları taranmıştır. Bu bölümde Hadi'nin yirmi yedi makale ve on dört şiirinin metnine yer verilmiştir. Bunlardan sadece dört şiirin daha önce yayınlanmış olduğunu, diğer metinlerin ise ilk kez bir araya getirildiğini belirtelim. Çalışmanın sonuna faydalanılan eserleri ve taranan süreli yayınları gösteren bir bibliyografya eklenmiştir. ABSTRACTAZERBAIJANI POET MEHEMMED HADİ'S WRITINGS AND POEMS IN TURKISH PRESS (1910-1913)This study concentrates on the poems and writings of Azerbaijani poet Mehemmed Hadi (1879-1920) who wrote them during his stay in Turkey (1910-1913). First chapter of this stady gives information about Hadi's life and works; second chapter studies his writings which where published in Turkish press. These writings are categorized under several headings: One category is Hadi's thoughts on Ottoman Empire, Turkish world as well as Islamic World in general. Besides that, Hadi's attitude towards Western Civilization, the role of intellectuals in Muslim societies, muslim women's status in society and his thoughts on language and literature. We avoided subjective evaluation and tried to concentrate on these aspects that Hadi insistently brought forward.The third chapter inludes texts of Hadi which were Published in Turkish press. In order to find these texts, a number of well known newspapers and journals of that period were surveyed. In this chapter, seven articles and four poems are given. Among these, only four poems are published previously, but the other writings are brought together for the first time. A bibliography is given showing works and periodicals which are survayed in this study