Nedensel ilişki modeli temelli çocukluk çağı obezitesini önleyici davranışlara yönelik sağlık okuryazarlığı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması

1.ÖZETAmaç: Çalışmada Nedensel İlişki Modeli Temelli Çocukluk Çağı ObezitesiniÖnleyici Davranışlara Yönelik Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği’nin Türkçe geçerlik vegüvenirliliğini araştırmak amaçlandı.Gereç ve Yöntem: Bu metodolojik çalışma Mayıs 2019 tarihinde İstanbul’ da birilkokul ve ortaokulda öğrenim gören 9-14 yaş arasındaki 705 çocukta yapıldı. Verilersosyodemografik anket formu ve ölçeğin Türkçe formu ile toplandı. Ölçeğin Türkçeformu için dil uyarlamasında çeviri-geri çeviri tekniği kullanıldı. Geçerliliği, kapsamve yapı geçerliliği ile değerlendirildi. Kapsam geçerliliği için on uzmandan görüşalındı ve kapsam geçerlik indeksi bulundu. Yapı geçerliliği için doğrulayıcı faktöranalizi kullanıldı. Güvenirliliğinde, iç tutarlılığa bakılarak Kuder-Richardson 20,cronbach alfa ve madde toplam puan korelasyon yöntemleri kullanıldı.Bulgular: Uzman görüşleri sonrası ölçeğin kapsam geçerliliği indeksi %95 olarakbulundu. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda tüm maddelerin t değerleri anlamlıbulundu, uyum indekslerinin ise iyi uyum gösterdiği ve ölçeğin yedi faktörlü yapısınıdoğruladığı tespit edildi. Ölçeğin madde toplam korelasyonları tüm maddelerde0,20’ nin üzerinde, cronbach alfa güvenirlik katsayısı ise 0,91 olarak bulundu.Sonuçlar: Ölçeğin Türkçe formunun geçerli ve güvenilir olduğu tespit edilmiştir. Buölçek çocukluk çağı obezitesini önleyici davranışlara yönelik sağlık okuryazarlıkdüzeyini ölçmek amacı ile güvenle kullanılabilir.--------------------2.SUMMARYObjective: The aim was to study the Turkish validity and reliability of health literacyscale for causal relationship model based childhood obesity preventing behaviours.Material and Method: This methodological study was conducted with 705 childrenaged between 9-14 in a primary and a secondary school in Istanbul in May, 2019.Data was collected with sociodemographic questionnaire form and Turkish form ofthe scale. Back translation technique was used for Turkish form of the scale. Validitywas assessed with content and face validity. Opinions of 10 experts are asked forcontent validity and content validity index was found out. Confirmatory factoranalysis was used for face validity. Kuder-Richardson 20, Cronbach alpha and totalitem correlation methods are used for reliability with taking internal consistency intoconsideration.Findings : Content validity index of the scale was found out as %95 after expertopinions. As a result of confirmatory factor analysis, t values of all the items weremeaningful, fit indices accorded well and confirmed seven factor structure of thescale. Total item correlation of the scale was above 0,20 for all the items andcronbach alpha reliability coefficient was 0.91.Results: It was determined that Turkish form of the scale was valid and reliable. Thisscale can be safely used to measure health literacy level for childhood obesitypreventing behaviours