Bektaşilik-yeniçeri ocağı ilişkisi

ÖZETBEKTAŞîLİK-YENİÇERİ OCAĞI İLİŞKİSİİsmini bir Kalenderî-Haydarî derviş olan Hacı Bektâş-ı Velî’den alan ve Osmanlı Devleti’nde ictimaî alanda birçok etkileri olan Bektaşîlik tarikatı, en önemli etkisini devletin askerî alanda temeli olan Yeniçeri Ocağı üzerinde göstermiştir.Bu çalışma, tarihsel olarak Bektaşîlik tarikatının Hacı Bektâş-ı Velî dönemi ve sonrası dönemlerdeki gelişimini ele almaktadır. Osmanlı Devleti’nin Bektaşilik tarikatına bakış açısını, Hacı Bektâş-ı Velî’nin tarikata nasıl pîr kabul edildiğini, Bektaşilik ve Yeniçeri Ocağı’ndaki yakınlaşmanın nasıl ve ne zaman başladığını, tarikat ve ocak arasındaki ilişkinin hangi yönlerden tezahür ettiğini, 1826’daki Yeniçeri Ocağı’nın kapatılışı sonrası Bektaşi tekkelerine gelen yasakların nedenlerini ortaya koymaktadır. Ayrıca araştırma, Bektaşîlik-Yeniçeri Ocağı arasındaki ilişkinin boyutlarını ortaya koymanın dışında, Yeniçeri Ocağı’nın kuruluşuna yetişemeyen Hacı Bektâş-ı Velî’nin ölümünden sonra müritleri tarafından menkıbevîleşmesi, ilk Osmanlı sultanlarının devlet politikası olarak bünyesinde barındırdığı tarikat mensuplarıyla olan olumlu ilişkileri, bu ilişkiler neticesinde Osmanlı Devleti’nin Bektaşilik tarikatının kurumsallaşmasına sağladığı katkılar, değişen zaman ve şartlarla ilişkilerin bozulması ve bunun sonucu olarak Bektaşiliğe gelen yasakların dini, siyasi ve sosyal sebepleri hakkında bilgi vermektedir