Trade restrictions in motor vehicle industry in Turkey: European Union demands to eliminate trade restrictions on used motor vehicles

ÖZET Avrupa’nın en geniş ve hızlı yükselen ekonomisini oluşturan Türkiye’de motorlu taşıtların kullanımı ve üretimi büyük bir artış göstermektedir. Ekonomide birçok diğer sektörün de tetikleyicisi olan otomotiv sektörü Türkiye’nin ihracatında tekstil ve hazır giyimden sonra ikinci sırada gelmektedir ve küresel pazarlarda da yüksek rekabet gücüne sahiptir. Türkiye’nin otomotiv ürünlerinin ihracatında ve ithalatında en büyük payla önde gelen Avrupa Birliği (AB), özellikle 1996’da başlamış olan Türkiye-Avrupa Topluluğu Gümrük Birliği Kararı kapsamında rolünü ve etkinliğini daha da perçinlemiştir. Gümrük Birliği’ni başlatan Ortaklık Konseyi Kararı’na (sayı 1/95) göre iki taraf arasında sınai ürünlerinin serbest dolaşımına düzenlemeler getirilirken, Topluluk ile Türkiye arasında haklı rekabete elverişli bir ticaret alanı yaratılmasına da çalışılmıştır. Otomotiv sektörüne ilişkin olarak, yeni/kullanılmış ürünler arasında hiçbir ayrım getirmeyen 1/95 sayılı Karar’a karşı Türkiye tek yanlı olarak bir çekince ekleyerek her türde ikinci el motorlu araçların ithalini süresiz olarak durdurmuştur ve Türkiye’nin bu çekincesi Topluluk tarafından kabul edilmiştir. AB’nin bugün ya kapsamını daraltarak ya da bir süre ile kısıtlayarak değiştirmek üzere girişimlerde bulunduğu Türkiye’nin çekincesinin gerekleri, bu çalışmada çeşitli yönlerden ele alınmaktadır. Türkiye’de özellikle otomotiv sanayi üreticileri tarafından adı geçen çekincenin Türkiye AB üyesi olana kadar kaldırılmaması yönünde bir direniş vardır. Çekincenin sürdürülmesine temel oluşturacak ekonomik ve hukuki gerekler mevcut olup ayrıca geçmişte AB üyesi olan ülkelerden birçoğunun benzer ticari kısıtlamaları üyelik öncesi süreçte ve üyelik sonrasında bile sürdürdükleri görülmektedir. Ekonomik yönden ve rekabet edebilirlik bakış açısıyla bakıldığında ve üretim kapasitesi, ihracat ve ithalat sayıları, tüketici fiyatları ve yasaları gibi belli başlı konular detaylandırıldığında, ikinci el motorlu araçlara uygulanan ticari kısıtlamanın belli bir sürece yayılarak kaldırılmasının daha doğru bir yaklaşım olduğu görülmektedir. Kullanılmış otomotiv ürünlerinin ithalatı konusu, ayrıca AB üyesi ülkelerden sanayicilerin Türkiye’de yapmış oldukları büyük çaplı üretim yatırımları da göz önüne alınarak değerlendirilmelidir. Sektöre yönelik ikinci el araçlarının serbest ticaretine izin verme gibi kararlar sektörde daralma, ihracatta azalma, devletin net vergi gelirlerinde büyük düşüş ve ilaveten kalifiye işçi kaybına neden olacağından etkileri iyi değerlendirilip zamana yayılmalıdır.T.R. MARMARA UNIVERSITY EUROPEAN COMMUNITY INSTITUTE EUROPEAN UNION ECONOMY DEPARTMENT Trade Restrictions in Motor Vehicle Industry in Turkey: European Union Demands to Eliminate Trade Restrictions on Used Motor Vehicles VİLDAN TUBA ILGAZ İstanbul 2005 Supervisor: Prof. Dr. Osman KüçükahmetoğluABSTRACT Turkey, as the largest emerging market in Europe, is an area of highly increasing mobility and motorization. Motor vehicle industry in Turkey, which is a facilitator of other sectors in the economy as well, comes as second leading exporting sector after textiles and is quite competitive in global markets. The EU, with a major share in both exports and imports of motor vehicle products in Turkey, plays a major role under the conditions of the Customs Union between Turkey and the Community since 1996. The Association Agreement Decision No. 1/95, which started the Customs Union, regulates free movement of industrial goods and procurement of competitive trade environment between Turkey and the EC. The said Decision made no differentiation between trading of new/used goods. Turkey placed a derogation against the imports of used motor vehicles of all kinds without any time limitation under the Customs Union, which was met by approval of the EU. At present, the EU demands elimination of this derogation by either changing the scope of the declaration or its duration. In Turkey, there is a resistance to the elimination of the derogation mainly from motor vehicle producers in Turkey, until Turkey becomes a member of the EU. Turkey has economic and legal justifications which support the existence of the derogation. Several member countries of the EU had made use of similar trade restrictions in the form of quotas in candidacy period and even after accession to the EU. In the economic aspect, factors such as production capacity, imports and exports figures, consumer prices and laws, and competitiveness of the sector are major issues that have impact on the decision to keep the trade restrictions on used motor vehicles. European manufacturers have also undertaken huge investments in Turkey and their interests need to be taken into consideration when it comes to make a decision about the import of used motor vehicles into Turkey. Sudden permission to imports of used vehicles involves the risk of decreasing the size of the sector in Turkey which means, apart from loss of all the revenues coming from taxation and foreign trade of products of motor vehicle industry and investment, there will be a huge loss in terms of qualified employment