Osmanlı şeyhülislâmlardan Kadızâde Ahmet Şemseddin Efendi’nin i’tikâdî görüşleri

ÖZETKadızâde Ahmed Şemseddin Efendi (1522-1580) Osmanlı Devletinin 17. şeyhülislâmıdır. Yaşadığı yıllar Osmanlı yükselme devrinin son zamanlarına rastlar. Üç farklı hükümdarın saltanatına şahitlik eden Kadızâde, devlete ait pek çok işte son derece önemli vazifeler üstlenmiştir. Bir Mâtürîdî âlimi olan Kadızâde, bu mezhebin görüşlerini benimsemekle birlikte kendi devrinin güçlü anlayışı olan Eş’arîlik çizgisiyle de uzlaşmayı sağlayacak bir ara yöntem takip etmiştir. Daha çok fıkıh sahasında çalışmalarını yoğunlaştıran Kadızâde farklı ilim dallarında da eserler vermiş velûd bir din bilginidir. Mevcut eserlerinden hareketle i’tikâdî görüşlerini öğrenebildiğimiz Kadızâde Ahmed Şemseddin Efendi’nin kelâm sahasında kaleme aldığı hâşiye ve ta’lik türündeki eserlerinin bugüne taşınamamış olması, onun kelâmî yöntemini tesbitte yeterli bilgiden mahrum olmamıza sebep olmuştur. ABSTRACTKadızâde Ahmed Şemseddin Efendi (1522-1580) was the 17th Ottoman Sheikhulislam. The period he lived was the final days of the rise of the Ottoman state. Kadızâde served during the reign of three different sultans and made important decisions. Focused mostly on Islamic jurisprudence, Kadızâde was a very prolific scholar who wrote works in different branches of Islamic studies. The fact that most of his works on Kalam has not reached our time deprives us from a very valuable source for studying his method in this field. Although Kadızâde adopted the views of Maturidi school of thought, he follows an intermediary method to maintain reconciliation with the Ash’ari school of thought, which was influential at his time