Türkiye’de iletişimin demokratikleşmesinde AKP Hükümeti’nin medya politikaları 2002-2006

ÖZET‘Medya ile gerçekleşen iletişimde demokratikleşme’, bireyin iletişimin salt nesnesi değil, aktif bir ortağı olduğu (bireyin kitle iletişiminin üretimine ve kararlarına katıldığı), ileti çeşitliliğinin arttığı, toplumsal temsil ile katılımın hem nitelik hem de kapsam olarak geliştiği süreçtir. Çalışmada bu süreçte, kitle iletişim politikalarını yapan ve yürüten aktörlerden öncelikle Hükümet sorumlu tutulmuştur. Çünkü, bu alandaki tartışmalar her şeyden önce siyasal düzeydedir; alanın düzenlenmesi siyasal karara bağlıdır, medyanın hareket alanını belirleyen yasal düzenlemelerdir, düşünce ve ifade özgürlüğünün, haberin oluşturulması ve ulaştırılması da bu siyasal karara bağlıdır. AKP’nin bu sürece yönelik politikası, sadece Türk medya sektörünün yapısına odaklanmıştır. Medyayı demokratik rejimin önemli güvencelerinden biri olarak gördüğünü açıklayan AKP Hükümeti Başbakanı R. Tayyip Erdoğan’a göre; Türk medyasındaki ‘tekelleşme’ ve ‘kartelleşme’nin önlenmesi için ilgili mevzuat yeniden düzenlenecektir. AKP’nin bu süreç için yaptıkları incelendiğinde ise ortaya çıkan “AB’ye uyum süreci” ile gerekçelendirilen, çok kısa sürede çıkartılmış, çok sayıda –birbirinin uygulanma imkanını kaldırarak, medya ile ilgili kamu kurumlarını (örneklerden biri, RTÜK ile TMSF’dir) kitleyen ve böylece genel çıkarının gerçekleşmesinde AKP’nin hareket alanını açan –aslında düzenlemeye yapmayan düzenlemeler[(yeni) TCK, (yeni) TMK, Bankalar Yasası ile RTÜK Yasası’nda Değişiklik Yapan Yasa]dir. Düzenlemelerinin kaynağını AB sürecine dayandıran AKP, medya politikalarını, AB içinde farklılık taşıyan politikalardan ‘kamu yararı’nı değil, ‘ticari eğilimleri’ öne çıkaran politikaları seçerek oluşturmaktadır. AKP, görünürde kamuoyuna, muhalefete, Türk Silahlı Kuvvetleri’ne karşı; ilerici, toplumun tüm kesimlerini içinde barındıran demokrasi vurgulu bir vizyon çizerken, aslında medya mevzuatında kaos yaratmış, medya üzerindeki etki alanını genişletmiş, tekelleşmeyi önlemek yerine artırmıştır. AKP’nin, medya ile gerçekleşen iletişim alanında, söyleminin aksine davrandığı ve demokratik politikalar üretmediği söylenebilir.ABSTRACTThe role of AKP’s media policies on democratize to communication in Turkey.The first chapter of thesis involves the communication and media research. Also involves communication policy research and Goverments effecton democratize to communication system.The second chapter of thesis involves media environments in Turkey and also Public publishing and private publishing, media ownership, local pres in Turkey and conditions of employement in media. The third chapter of thesis involve that AKP and AKP’s communication policies, Planing, organizing and relating of communication process that prepared by AKP. And also analyzed the AKP’s media policy ınstruments: TCK, TMK, RTÜK, TMSF, TRT. Finally analyzed the Goverments policy about the AB and AB adaptation process