Yönetici hemşirelerin koçluk becerileri ve öz-etkililik-yeterlilik algılamaları

1. ÖZETYirmi birinci yüzyılın başarılı liderlerinin; bireysel ve mesleki performansı artıracak ve geliştirecek beceriye ve uzmanlığa sahip olması beklenmektedir. Son zamanlarda performansı geliştirmek amaçlı liderlik becerileri arasında sık tartışılanı “koçluk” becerisidir. Araştırma, Koçluk Ölçeği’ni hemşirelik literatürüne kazandırmak amacıyla geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasının yapılması ve ardından örneklem grubunun tanıtıcı özellikleri ile öz-etkililik-yeterlilik algılamaları yönünden incelenmesi amacıyla tanımlayıcı ve metodolojik olarak planlandı. Araştırmanın örneklemini İstanbul il sınırları içerisinde hizmet veren ve JCI akreditasyon belgesine sahip 16 hastanede görev yapan, 213 yönetici hemşire oluşturdu. Veriler Hemşire Tanıtım Formu, Koçluk Ölçeği ve Öz-Etkililik Yeterlilik ölçeği ile toplandı. Araştırmadan elde edilen bulgular NCSS 2007 paket istatistik programında değerlendirildi. Yönetici hemşirelerin demografik özelliklerine yönelik verilerin dağılımı ve karşılaştırılması için frekans, yüzdelik (%), ortalama, standart sapma (SS), ki-kare (x2), minimum ve maksimum değerler; iki grup ortalamalarını karşılaştırmak için t- testi; ikiden fazla grup ortalamalarını karşılaştırmak için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanıldı. p değeri .05’den küçük değerler anlamlı olarak kabul edildi. Koçluk Ölçeği’nin Türk toplumuna uygulayabilmek üzere geçerliliği ve güvenilirliği yüksek bir araç olduğu, yönetici hemşirelerinin Koçluk Ölçeği’nden aldıkları puanların yaşı, mesleki ve yöneticilik deneyimi, görev yaptığı yönetim basamağı ile ilişkili olmadığı, eğitim düzeyinin yönetici hemşirelerin koçluk becerilerini pozitif yönde etkilediği, yöneticilik/ liderlik eğitimi almanın koçluk becerilerİ üzerinde etkili olmadığı, yönetici hemşirelerin koçluk becerileri ile öz-etkililik-yeterlilik düzeyleri arasında pozitif yönde kuvvetli bir ilişki olduğu saptandı. Hastanelerde yönetici hemşire pozisyonlarına seçim yapılırken eğitim düzeyinin göz önünde bulundurulması, yönetici/ lider geliştirme programları oluşturulması, kurum içerisinde hemşirelere yönelik koçluk programları oluşturulması, yöneticilerin öz-etkililik-yeterliliklerini geliştirici deneyimler yaşamalarının sağlanması önerildi.Anahtar kelime: Hemşire, Koçluk, Hemşirelik Hizmetleri Yönetimi, Geçerlilik ve Güvenilirlik, Öz-Etkililik-Yeterlilik 2. SUMMARYNURSE MANAGERS’ COACHING SKILLS AND SELF EFFICACY BELIEVESIt’s expected that successful leaders of the new millennium has skills and expertise to increase and develop personal and professional performance. Today coaching is the most discussing skill to increase the performance. Aim of the study is to test the validity and reliability of the Coaching Instrument and than to examine the results with he demographics of nurse managers and self efficacy scale points. The study was planned as descriptive and methodological. The sample of the study had consisted of 213 nurse managers who work in the hospitals which has Joint Commission International (JCI) accreditation. Data had gathered by demographics form, Coaching Instrument and Self Efficacy Scale. For analyzing data NCSS 2007 package statistical program were used. Frequencies, percentages, means, standard deviations, chi square, t-test and ANOVA were used. p values below .05 were accepted as significant. Results of the study showed that: Coaching Instrument is a valid and reliable scale to use in Turkish nurse manager population; coaching skills wasn’t effected by age, years of the professional life and managerial life, position in the organization. Education level have positive effect on the coaching skills, manager/ leader development programs has no effect on the coaching skills but effects on subscales of the Coaching Instrument and there is a positive relationship between coaching skills and self efficacy beliefs. In the light of the results we offered that; hospitals should consider the education level when selecting the nurse manager, manager development programs and coaching programs should developed by hospitals and experiences that improving the self efficacy believes should be organized for nurse managers, by the hospital administrations.Key words: Nursing, Coaching, Nursing Services Administration, Validity and Reliability, Self-Efficac