Tarihi romanlarda Türk mitolojisi (1908-1960)

ÖZETTezimiz, 1908-1960 yılları arasında yazılan tarihî romanlarda Türk Mitolojisi’ne ait kavramların kullanılış alanlarını belirlemeye yönelik bir çalışmadır. Bu kavramların başında kahraman tipi çevresiyle birlikte öne çıkar. Türk mitolojisinde kahraman tipi “Alp” ve “Alperen” isimleri ile anılır. Alp tipi, doğumundan ölümüne, sıradan insanlardan farklı özelliklere ve uygulamalara muhatap kılınır. Bu özellikler, başlıklar hâlinde sıralanıp, tezimizin ana çatısı, Alp yahut Alperen tipinin çevresi ile beraber incelemesine vesile olmuştur. İnceleme sonucunda ortaya çıkan bulguların, romanlarımızda ne kadarının kullanıldığının tespiti ana çalışmamızı oluşturmuştur. Mitolojik “Kahraman” tipinin incelenmesinin ardından mitolojik tabiat unsurlarına uzandık. Türk kültüründe çok önemli yeri olan su, ateş, ağaç, toprak, demir, güneş, ay ve yıldızlar bu bölümün ana başlıklarıdır. Kültleşen ritüellerde av, fal ve kurban; kültleşen inançlarda Gök Tanrı, atalar, rüya ve ölüm-kıyamet unsurları bir bir açıklanarak bunların yansıdığı romanlar öne çıkarıldı. Tezin son bölümü , Türk mitolojik simgelerine ayrıldı. Renkler ve sayıların ana başlık olarak ayrıldığı bu bölümde renklerden ak, kara, gök rengi; sayılardan bir, üç, yedi, dokuz ve kırk sayıları tesbit edilmiş ve bu simgelerin romanlarımızdaki yeri belirtilmiştir. Yaklaşık üç yüz sayfayı bulan bu çalışma bugüne kadar yapılmamış bir incelemeye başlangıç modeli oluşturmuştur. Türk mitolojisinin romanlarımızda bilinçli yahut bilinçsiz kullanım özelliklerini ortaya çıkarmıştır. Değerlendirmeden sonra incelediğim romanların konuya ilişkin özetlerine yer verilmiştir. Bu tezdeki amacımız, üzerinde fazla araştırma ve inceleme yapılmamış Türk mitolojisi ve roman ilişkisine dikkatleri çekmek; yeni araştırmalara rehberlik edebilmektir. Anahtar Kelimeler: Mitoloji, Türk mitolojisi, Türk tarihi, Türk Romanları.ABSTRACTThis study investigates Turkish mythological elements covers the historical novels published between 1908 and 1960 year. In this thematic study, we have placed the elements selected from Turkish mythological system in the text. At the beginning of such elements, the hero and the hero's journey come. In Turkish mythological culture, Hero is given names “Alp” and “Alperen”. Heroes are born, these and similar privileges. At the same time, heroes are ordinary people who have different features and mission. These properties constitute the main framework of the study as titles order. Hero types which are in the novel examined were placed on this framework. After the examination of the hero type, the mythological elements of nature are examined. The natural elements such as water, fire, wood, Earth, Sun, Moon and stars are very important in terms of Turkish mythological culture and these elements are chapters of this section. The mythological elements of nature in novels are not placed widely as heroes. In fixed rituals, hunting, divination and sacrifices and in fixed beliefs, Thunder God, ancestors, dream and death-apocalyptic elements are explained. All these elements are placed in this study. The final part of this study is reserved the mythological symbols in Turkish. Colors and numbers, which the main title as this section, the colors white, black, azure color; numbers one, three, seven, nine, and has appeared in these novels. Before evaluation, mythological summary of the novels examined are placed. This study found nearly three hundred pagesreview is the most comprehensive in this zone so far. It is possible that the reflection of Turkish mythology in novels is reached in study easily. Our goal is to attract Turkish mythology that no more research on and is to be able to guide new researc