Türkiye’de kayıt dışı istihdam ve doğurduğu vergi kaybı

ÖZETTÜRKİYE’DE KAYITDIŞI İSTİHDAM VE DOĞURDUĞU VERGİ KAYBI Kayıtdışı Ekonomi GSMH ölçmek için kullanılan mevcut istatistiki yöntemlerle ölçülemeyen ve bu sebepten dolayı GSMH rakamlarına dahil olmayan gelir yaratıcı faaliyetlerin genel adıdır. Kayıtdışı ekonominin kapsadığı konulardan biride Kayıtdışı İstihdamdır. Kayıtdışı istihdam; resmi makamlara bildirilmesi gerektiği halde bildirilmeyen çalışmalardır. Kayıtdışı istihdam vergi kaybı yaratarak, devletin vergi gelirlerini azaltmakta, prim kaybı yaratarak ta sosyal güvenlik sistemlerini güçsüz düşürmektedir. Ayrıca çalışanların gelecekte sosyal güvenlik altında olmalarını engelleyerek toplumun geneli için tehlike haline gelmektedir. Bu çalışmada kayıtdışı istihdam kavramı değişik yönleriyle irdelenmeye çalışılmış, ve Türkiye deki boyutu 2003, 2004 ve 2005 yılları ile ilgili rakamsal verilere yer verilerek açıklanmaya çalışılmıştır. Kayıtdışı istihdamın devlet kadar bireyleri de olumsuz etkilemektedir. Kayıtdışı istihdamın kökeninde mali, sosyal, psikolojik, nedenlerin yanı sıra küreselleşme olgusununda olduğu görülmektedir. Genel olarak bakıldığında kayıtdışı istihdamın doğurduğu tahmini vergi ve prim kaybının çok büyük ölçeklerde olduğu anlaşılmaktadır. ABSTRACT INFORMAL EMPLOYMENT AND ITS TAX LOSS IN TURKEY Informal economy, is a general name of the economical actions which can not be measured by known statistical methods which are used to measure gross national product. One of the subjects which included by informal ecomony is informal employment. Informal employment is a term; which used to explain employment not reported to goverment and social security associations. Informal employment causes tax loss to goverment, and social payment loss to social security associations. These losses cause financial problems in goverment and social security associations. . People whose work unreported; are not covered by the social security system. With out social security; when they getting old, they may not have enough resources to continue their lives properly. These situations dangered the future of society. With this study; try to explain informal employment with positive and negative sides. And also try to explain the dimensions of informal employment in Turkey by giving information about informal employment in 2003, 2004 and 2005. Some of the reasons of informal employment are; financial reasons, social reasons, psychologic reasons and also globalism. Amount of tax loss and social payment loss are take large place in general economy