Sol, liberalizm ve demokrasi Türk aydınlarının dönüşümü (1980-2008)

SOL, LİBERALİZM VE DEMOKRASİTÜRK AYDINLARININ DÖNÜŞÜMÜ (1980-2008)ÖZETBu çalışmanın amacı, seksenli yıllardan itibaren Türkiye solunda, bir deradikalizasyon süreci olarak tanımlanan liberal demokratikleşme perspektifinin ortaya çıkışını farklı görünümleriyle incelemektir. Solcu entelektüeller tarafından yayılan bu liberal-demokrat söylemin şekillenişi 12 Eylül 1980 darbesi karşısında devrimci hareketlerin yenilgisi ve Yeni Sağ’ın hegemonyası çerçevesinde ele alınır. Kemalist rejime ve Türkiye sosyalist hareketinin geçmişine yönelik bu “sol liberal” düşünce akımı tarafından formüle edilen eleştiriler ve savunulan demokratikleşme stratejisi, özerk bir sivil toplumun ortaya çıkmasını engellediği varsayılan “güçlü devlet geleneği” tezine dayanan bir tarih okumasıyla ilişkileri bağlamında incelenir. Çalışmamızda, aynı zamanda doksanlı yılların ortasından itibaren liberal yayın organlarının ortaya çıkışını açıklamak üzere medyatik ve entelektüel alanlarda meydana gelen dönüşümlere odaklanılır. Liberal sol söylemin sözcülüğünü yapan başlıca entelektüeller, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne katılımına dayalı ve siyasal ilişkilerin “normalleşmesini” sağlayacak hegemonik projeyle yakından ilişkili bir “demokratik söylemin” inşasına bu gazeteler aracılığıyla katılır. Son olarak, 1996-1997 ve 2007-2008 yıllarında meydana gelen iki siyasal kriz ve askeri müdahale döneminde, sözü edilen “demokrat aydınların” köşe yazılarında yer alan analizleri ve siyasal tutumlar incelenir.Anahtar Kelimeler: Demokrasi, Devlet, Sol, Liberalizm, Entelektüel, Aydın, Basın.Left, Liberalism and Democracy.The Transformations of Turkish Intellectuals (1980-2008)ABSTRACTThe purpose of this study is to analyze the different aspects of the emergence of a liberal democratic perspective –which is described as a process of de-radicalization- within Turkish left in the post-1980 period. The emergence of this democratic- liberal discourse among leftist intellectuals is placed in the context of revolutionary movements’ defeat in the face of 1980 military coup and the construction of the hegemony of new right. Different critiques of Kemalist regime and the past of socialist movement in Turkey as well as democratization strategies formulated by this “left liberalism” are analyzed in their relations with the hegemonic reading of the Ottoman-Turkish historical development conventionally known as the thesis of “strong state tradition” which has supposed to prevent the emergence of an autonomous civil society. Our study also focuses on the transformations in the media and of the intellectuals in order to expose the rise of the liberal press after the mid 1990s. Outstanding intellectuals, who are the spokesmen of the liberal left movement, have contributed to the construction of a “democratic” discourse through their columns and newspaper articles. This discourse is deeply linked with the project of Turkey’s adhesion in the European Union, which is constructed as a hegemonic project that would lead to a process of “normalization” of the political relations to be emancipated from military tutelage. The final chapter is reserved to the analysis of the political positioning and analyses of the “democratic intellectuals” on the basis of their columns in the course of two period of political crisis and military interventions, namely 1996-1997 and 2007-2008. Key Words: Democracy, State, Left, Liberalism, Intellectual, Press