Psoriasis hastalarında görülen karaciğer sorunlarının sıklığı ve nedenleri

ÖZETPsoriasis sık görülen kronik, enflamatuar bir deri hastalığıdır. Psoriatik artrit,enflamatuar barsak hastalığı, metabolik sendrom, obezite, kardiyovasküler hastalık,maligniteler ve depresyon gibi komorbiditelerin yanısıra hastaların alkol ve tütünkullanımları da artmıştır. Hepatosteatoz, psoriasisin en yeni tanımlanankomorbiditelerinden biridir. Psoriasiste non alkolik yağlı karaciğer hastalığı (NAYKH)’naek olarak, kullanılan ilaçlara bağlı toksik hepatit, alkolik hepatit ve nadiren nötrofilikkolanjit tanımlanmıştır. Çalışmamızın amacı psoriasis hastalarındaki karaciğer sorunlarınısaptamak, etkenlerini araştırmak ve literatür verileriyle karşılaştırmaktır.Araştırmamızın gerecini psoriasis polikliniğinde izlenen ve demografikverileri eksiksiz olan 518 hasta oluşturdu. Hastaların dosya bilgileri geriye dönükolarak incelendi. Tüm olgularda karaciğer patolojisine yol açabilecek etkenler(obezite, DM (diyabet), alkol tüketimi, psoriasis tedavisinde kullanılan ilaçlar,dislipidemi, psoriatik artrit, viral hepatit) belirlendi. Karaciğer fonksiyon testlerinde(KCFT) (AST, ALT, GGT, ALP) patoloji saptanan 95 hasta olası etken açısından birgastroenterolog ile birlikte değerlendirildi. Mevcut karaciğer patolojisi fizikmuayene, biokimya ve ultrason bulgularıyla birlikte gruplandırıldı. Buna göre; ilacabağlı toksik hepatit, NAYKH, viral hepatit, alkole bağlı hepatit, nötrofilik kolanjit,otoimmün hepatit, diğer etkenlere bağlı hepatit, bitkisel ürüne bağlı hepatit veidiopatik KCFT yüksekliği olarak 9 grup belirlendi. Hastalardaki karaciğer enzimyüksekliği şiddetine göre kategorize edildi ve seyri belirlendi.Araştırmamızda, KCFT yüksekliği hastaların % 24’ünde saptandı. Buolguların %59’unda hafif, %28’sinde 2-3 kat, %13’ünde 3 kattan fazla yükseklikvardı. Ayrıca dört hastada siroz saptandı. KCFT yüksekliği nedenlerine bakıldığındaen sık ilaç (%55,9) ve hepatosteatozun (%21,5) etken olduğu gözlendi. Bunundışında idiopatik (%6,8), alkolik hepatit (%3,2), diğer nedenler (%3,2), HBV (%3,2),HCV (%2,1), nötrofilik kolanjit (%2,1), otoimmün hepatit (%1,0), bitkisel ajanlarla(%1,0) toksik hepatit görüldü. İlaca bağlı enzim yüksekliği olan hastaların tümündeilacın kesilmesi veya dozunun azaltılmasıyla KCFT’nin normale döndüğü gözlendi.NAYKH hastalarında enzim yüksekliğinin dalgalanma gösterdiği ve bitkisel ilacabağlı sirozu olan bir hastanın ise sepsis nedeniyle kaybedildiği saptandı.Olgularımızda obezite, dislipidemi, NAYKH oranının toplumdan farklıolmadığı buna karşın DM’nin toplumdan görülme sıklığından(%13,6) anlamlı olarakyüksek sıklıkta (%27) olduğu saptandı. İlaca bağlı KCFT yüksekliği etkenleriarasında en sık metotreksat (%55,6) ve asitretinin (%13) yer aldığı gözlendi.Metotreksata bağlı KCFT yüksekliği açısından psoriatik artritin anlamlı bir riskoluşturduğu (OR=8,6) saptandı. Olguların %1,5’inde saptanan alkol kullanımının batıtoplumlarındaki kullanma sıklığından(%18) farklı olarak düşük olduğu gözlendi.Sonuç olarak psoriasis hastalarında KCFT bozukluğu sık görülen birdurumdur ve sıklıkla NAYKH veya ilaçlarla ilişkilidir. Her iki durum da yakın izlemve uygun yaklaşımla kontrol altında tutulabilir. Psoriasis hastasına yaklaşımdakaraciğer açısından risk faktörleri ve NAYKH’nin göz önünde bulundurulması ve burisklerin azaltılması açısından yaşam tarzı değişiklikleri önemlidir. İlaçların güvenlibiçimde kullanımı açısından mevcut kılavuzlara uyum gösterilmesi gereklidir.ANAHTAR SÖZCÜKLER: psoriasis, hepatotoksisite, NAYKH, ilaca bağlı hepatitABSTRACTPsoriasis is a chronic inflammatory skin disease. In addition to the well knowncomorbidities such as psoriatic arthritis, inflammatory bowel disease, metabolicsyndrome, obesity, cardiovascular disease, malignancies and depression, alcohol andtobacco use has also increased in psoriatic patients. Hepatosteatosis has been recenlyadded to the abovementioned list of comorbidities. In addition to NAFLD (nonalcoholicfatty liver disease), drug induced toxic hepatitis, alcoholic hepatitis andrarely neutrophilic cholangitis are the other liver diseases seen in psoriasis. The aimof the current study is to identify the liver problems and to investigate the underlyingcauses as well as their course.Our study group consisted of 518 psoriasis outpatients. The patient files werereviewed and the relevant data were collected. All risk factors for the liver disease(obesity, diabetes mellitus, alcohol consumption, hepatotoxic antipsoriaticmedications, dyslipidemia, psoriatic arthritis and infectious hepatitis) were reviewed.Pathological liver function tests (AST, ALT, GGT, ALP) were detected in 95patients. These patients were further investigated and the possible causative factorwas defined with a gastroenterologist according to the liver function tests (LFT)elevation pattern, course and hepatic ultrasound findings. Accordingly, 9 groups,namely; drug-induced hepatitis, NAFLD, viral hepatitis, alcoholic hepatitis,neutrophilic cholangitis, autoimmune hepatitis, hepatitis due to other factors, herbalproduct-induced hepatitis, idiopathic elevation of LFT were defined.Elevation of LFT was found in 24% of patients. Elevations of 1-fold (>1 x theupper limits of normal(ULN)), 2-3 x ULN, >3 x ULN above the upper limits ofnormal value occurred in 59%, 28% and 13% of the cases, respectively. In additionto this, four patients had cirrhosis. Most common factors for pathological LFT werefound out to be drugs (55,9%) and hepatosteatosis (21,5%). Other factors wereidiopathic (6,8%), alcoholic hepatitis (3,2%), other reasons (3,2%), HBV (3,2%),HCV (2.1%), neutrophilic cholangitis (2,1%), autoimmune hepatitis (1,0%), herbalinducedhepatotoxicity (1,0%). In all patients with drug-induced elevations of LFT,enzyme levels returned to normal after the cessation of the drug or dose reduction.NAFLD patients showed fluctuations of enzymes yet a patient who had herbalmedicine-related cirrhosis died of sepsis. The incidence of obesity, dyslipidemia andNAFLD were not different from the population, however the rate of DM(26,5%) wassignificantly higher than that of the community (13,6%). The most common drugsresponsible for high LFT were methotrexate (55,6%) and acitretin (13%). Psoriaticarthritis was found to be a risk factor (OR=8,6) for methotrexate associatedelevations in LFT. Unlike literature, the prevalence of alcohol were far less (18% vs1,5%) in our group.In conclusion, abnormal LFT is a common condition in patients with psoriasisand is multifactorial. NAFLD and drug induced hepatotoxicity are the leading causesof liver disease, both of which can be managed through proper monitoring. NAFLDand other risk factors for liver disease should be taken into consideration in themanagement of psoriasis. Accordingly life style changes should be made toward ahealthy lifestyle to reduce these risks. Compliance to guidelines provides a safe useof the antipsoriatic medications.KEY WORDS: psoriasis, hepatotoxicity, NAFLD, drug-induced hepatiti