Sultan Abdülaziz Dönemi’nde Osmanlı Sarayı’nda musiki

Anahtar Kelimeler: Osmanlı Sarayı’nda Mûsikî, Sultan Abdülaziz, Musika-i Hümâyûn, Sâendegân-ı Hassa, Gauatelli Paşa, Donizetti Paşa, Batılılaşma, Mûsikî Kurumları, Asker¬î Mûsikî.ÖZETSULTAN ABDÜLAZİZ DÖNEMİ’NDE OSMANLI SARAYI’NDA MÛSİKÎOsmanlı sultanları ülkenin yönetimini gerçekleştirdikleri ve ikâmet ettikleri saraylarda mûsikîye daima yer vermişlerdir. Bu sebepten saraylarda mûsikî icra eden topluluklar kurulmuş ve bunlar zamanla kurumsal bir yapıya kavuşmuştur. Devrin en önemli mûsikîşinaslarını bir araya getiren bu kurumlar adeta bir laboratuvar işlevi görmüş ve Osmanlı’nın hükmettiği coğrafyada var olan mûsikî hayatı üzerinde önemli etkiler yaratmıştır. Çalışmamız Osmanlı siyasi ve toplumsal hayatında köklü değişikliklerin yaşandığı 19. yüzyılın önemli zaman dilimlerinden biri olan Sultan Abdülaziz döneminde Osmanlı sarayındaki mûsikî hayatını ve kurumlarını incelemekte, Cumhuriyet dönemine kadar varlığını sürdürmesi sebebiyle son derece önemli olan bu kurumsal yapıyı tüm yönleri ile açıklamaktadır. Mûsikî tarihimizde iz bırakmış pek çok müzisyenin bu kurumların üyesi olması hasebiyle, çalışmamız ileride bu müzisyenler hakkında araştırma yapacak bilim insanları için faydalı olabilecek pek çok bilgi içermektedir. Ayrıca sanatın pek çok değişik alanıyla ilgilenen Sultan Abdülaziz’in müzisyen kişiliği ve mûsikîye bakışı hakkında bilgiler vermektedir.Çalışmamızın bir başka önemli özelliği de kullandığımız kaynakların çoğunun arşiv belgeleri, döneme ait gazete haberleri ve yazma eserler gibi birinci el kaynaklar olmasıdır. Bu yönüyle çalışmamız mûsikî literatürümüze çok sayıda yeni bilginin eklenmesine vesile olmuştur.Keywords : Music in the Ottoman Court, Sultan Abdülaziz, Music Foundations in Ottoman, Musika-i Hümâyûn, Sâzendegân-ı Hassa, Guatelli Paşa, Donizetti Paşa, Westernization, Millitary Music. ABSTRACTMUSİC İN THE OTTOMAN COURT DURİNG THE TİME OF SULTAN ABDÜLAZİZThe sultans of Ottoman Empire have always pay attention to the presence of music in the palaces in which they rule the empire. That’s why some groups who perform music were found and in time they became institutionalized structures. In these established structures, the leading music figures of the era had an important impact on the music life and this impact was visible through the whole Ottoman Empire territory.Our research focuses on the general music life and its relevant established structures through the reign of Sultan Abdülaziz, an important period of 19. century due to the considerable social and political changes. We aimed to explain all the dimensions of these structures as they played a crucial role and were able to exist till the foundation of Turkish Republic. In addition, as some of the most influential figures of music were members of these structures, our research can be a source for the subsequent searches about these figures. Finally we sustain additional information about Sultan Abdülaziz’s general perception about music and his personality as a musician.Through this research we utilized direct resources such as; archival documents, newspapers of the era, manuscripts etc. And with the utilization of these direct sources, we were able to add new information to the current music literature