Devlet-Banker ilişkileri çerçevesinde Baltazzi ailesi

ÖZETOsmanlı mali sisteminin önemli bir parçası olan Galata bankerleri 19. yüzyılın sonuna kadar faaliyetlerini sürdürdüler. Para sisteminde yapılan değişiklikle faaliyetleri başlayan Galata bankerleri, devlete borç verme, iltizam ihaleleri ve ulaşım, finans şirketleri gibi pek çok iktisadi faaliyette yer alarak, uzun bir süre gündemde kaldılar. Tezin konusunu oluşturan Baltazziler, Galata bankerlerinin en önemli ailelerinden biridir. 1746 yılından bu yana İzmir ve İstanbul’da yaşamlarını sürdüren aile, ticaretle başladıkları iktisadi faaliyetlerine bankerlikle devam ederek, 19. yüzyıl mali tarihindeki önemli figürlerden oldular. Aile bireylerinden Emmanuel Baltazzi, Dersaadet Bankası’nı kuran iki bankerden biriydi. İstanbul’daki bankerlik şirketini, Londra ve Marsilya şubelerinin başındaki oğullarıyla birlikte ölümüne kadar aktif olarak yönetti ve hükümete borç verdi. Kardeşi Theodore Baltazzi, Osmanlı Bankası adlı bir banka kurmak için girişimde bulundu. Bu girişimi başlamadan sona erse de, 1860 yılındaki ölümüne kadar, hazineye en fazla borç veren bankerler arasında ilk sırada yer aldı. Emmanuel Baltazzi’nin oğlu Aristide de devrin ünlü bankerlerinden olup çeşitli finans kurumlarının kuruluşunda öncü rol oynadı. Zaman zaman hükümetin verdiği görevleri kabul ederek, önemli mevkilere gelen Aristide Baltazzi, ailenin ikinci kuşak bankerlerindendi. Emmanuel Baltazzi’nin diğer oğlu Sypridon Baltazzi de aile geleneğini sürdürerek, bankerlik yaptı. Yine ailenin aktif üyelerinden olan Leonidas Baltazzi, ülke genelinde bir tütün rejisi kurmak için hükümete bir teklifte bulundu. Baltazzi’nin önerisi, Duyun-ı Umumiyye tarafından sahiplenilse de ülkenin reji şirketinin kuruluşunda ön ayak olduğu reddedilemez.ABSTRACTGalata bankers who were an important part of the Ottoman financial system, had carried on their activity to the end of the 19. century. Galata bankers who their activity had begun with changes made on money system, had become on agenda for a long time taking place in many economical activity like lending to the state, assigning of favouring preference and transport, finance companies. Baltazzis who form subject of the thesis are one of the most important family of the Galata bankers. The family who have lived in İzmir and İstanbul from 1764 to now, had been one of an important figures in the 19. century’s financial history. Members of the family Emmanuel Baltazzi was one of bankers who founded Dersaadet Bank. He had managed his banker company in İstanbul actively, till his death with his sons who were on management of its London and Marseils branchs and he lended to the state. His brother Theodore Baltazzi attempted to found a bank, named Ottoman Bank. Even if his attempt ended before it began, he was in first line among the bankers who lended to the treasury till his death in 1860. Aristide, son of Emmanuel Baltazzi, being one of famous bankers of the time had a advance part on the foundation of finacial institutions too. Aristide Baltazzi who came important grades accepting the duties that government sometimes gave to him was from second generation of the family. Sypridon Baltazzi, other son of Emmanuel Baltazzi had been banker too, having maintained the family tradition. Leonidas Baltazzi who was one of active members of the family, suggested an offering to the government in order to found a cotton regie all over the country. Even if offering of Baltazzi was owned by Duyun-ı Umumiyye (General Depts), it can’t be denied that his offering was an initiator of foundation of regie company of the country