Ortaokul öğrencilerinin matematik kaygılarının matematik öz yeterlik inançlarının ve matematik dersine yönelik öz düzenleme becerilerinin incelenmesi

Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin matematik kaygıları, matematik öz yeterlik inançları ve matematik dersine yönelik öz düzenleme becerileri arasındaki ilişkileri incelemektir. Bu genel amaç kapsamında ortaokul öğrencilerinin matematik kaygıları, matematik öz yeterlik inançları ile matematik dersine yönelik öz düzenleme becerilerinin, öğrencilerin cinsiyet, matematik başarısı, sınıf seviyesi, okul türü vb. özelliklerine göre farklılaşma durumları sorgulanmıştır. İlişkisel tarama modelinde olan araştırmanın evrenini 2017-2018 eğitim-öğretim yılında İstanbul ilinde öğrenim gören ortaokul öğrencileri oluşturuyorken araştırmanın örneklemini İstanbul ili Ataşehir, Ümraniye, Bayrampaşa, Sultangazi ilçelerinde bulunan toplam 12 devlet ortaokulu ve imam hatip ortaokulu öğrencilerinden küme örnekleme yöntemiyle seçilen 1547 öğrenci oluşturmaktadır.Araştırmaya ait veriler “Kişisel Bilgi Formu”, “Matematik Kaygısını Derecelendirme Ölçeği”, “Matematik Öz-Yeterlik Kaynakları Ölçeği”, “Algılanan Öz-Düzenleme Ölçeği” ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde Mann-Whitney U testi, Kruskal Wallis Testi ve Spearman Korelasyon Analizi istatistik teknikleri kullanılmıştır. Analizler sonucunda elde edilen bulgulara göre ortaokul öğrencilerinin matematiksel işlem, uygulama, ders ve toplam matematik kaygısının düşük düzeyde buna karşın öğretmen kaygısının orta ve sınav kaygısının ise yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Öğrencilerin matematik öz yeterlik ölçeğinin toplamı, temel yeterlikler, sosyal iknalar ve fizyolojik durumlar boyutlarında öz yeterliklerinin orta düzeyde, dolaylı yaşantılarının da yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Bununla birlikte öğrencilerin matematik dersine yönelik öz düzenleme becerisinin yüksek, alt ölçeklerde arayış becerisinin orta ve açık olma becerisinin ise yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Ortaokul öğrencilerinin matematik kaygı düzeylerinin anne-baba öğrenim durumu, aile sosyo-ekonomik düzeyi ve kendilerine ait odası bulunma durumlarına göre anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Düşük ebeveyn öğrenim durumu ve sosyo-ekonomik duruma sahip olan öğrencilerin daha yüksek düzeyde matematik kaygısı yaşadıkları görülmüştür. Bununla birlikte matematik başarısı yüksek olan ve okul matematik kursuna giden öğrencilerin ise daha düşük matematik kaygısı taşıdıkları bulunmuştur. Ayrıca cinsiyete göre öğrencilerin matematik kaygıları farklılık gösterirken, matematik kaygı düzeyleri öğrencilerin sınıf seviyelerine göre de anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. Genel olarak alt sınıflardaki öğrencilerin matematik kaygılarının üst sınıflardaki öğrencilerden anlamlı seviyede daha yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Öğrencilerin matematik öz yeterlik inançlarının ve matematik dersine yönelik öz düzenleme becerilerinin sınıf seviyesi, matematik başarısı, anne-baba öğrenim seviyesi, aile sosyo-ekonomik düzeyi, kendilerine ait odası bulunması, okul matematik kursuna gitmesi ve özel matematik dersi alması değişkenlerine göre farklılaştığı görülmüştür. Öğrencilerin matematik öz yeterlik inançları cinsiyete göre dolaylı yaşantılar, sosyal iknalar, fizyolojik durumlar alt boyutlarında değişiklik göstermişken, temel yeterlikler alt boyutunda ve ölçeğin toplamında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Bunun yanında öğrencilerin matematik dersine yönelik öz düzenleme becerileri cinsiyete göre farklılık göstermemiştir. Araştırmada alt sınıflarda öğrenim gören, başarı düzeyi yüksek, ebeveyn öğrenim durumu ve aile sosyo-ekonomik düzeyi yüksek, kendilerine ait odası bulunan, okul matematik kursuna giden ve özel matematik dersi alan öğrencilerin anlamlı düzeyde yüksek matematik öz yeterlik inancına ve matematik dersine yönelik öz düzenleme becerilerine sahip oldukları görülmüştür. Ortaokul öğrencilerinin matematik öz yeterlik inançları ve matematik dersine yönelik öz düzenleme becerileri ölçekleri ve alt boyutlarından aldıkları puanlar matematik kaygılarıyla anlamlı fakat ters yönlü bir ilişki göstermiştir. Genel olarak matematik dersinde öz yeterlik inançları ve öz düzenleme algıları yüksek olan öğrencilerin düşük matematik kaygısı yaşadıkları görülmüştür. Son olarak ortaokul öğrencilerinin matematik öz yeterlik inançları ile matematik dersine yönelik algıladıkları öz düzenleme becerileri arasında pozitif yönde yüksek bir ilişki bulunmuştur. Genel olarak matematik dersinde öz yeterlik inançları yüksek olan öğrencilerin matematik dersine ilişkin yüksek öz düzenleme algısına sahip oldukları görülmüştür.--------------------The aim of this study is to investigate the relationships between middle school students' mathematics anxiety, mathematics self-efficacy beliefs and self-regulation skills for mathematics course. Within the scope of this general purpose, middle school students’ mathematics anxiety, mathematics self-efficacy beliefs and self-regulation skills toward mathematics course were evaluated in terms of gender, mathematics achievement, grade level, school type and so on. The sample of the study consists of 1547 students from 12 public and imam hatip middle schools in Istanbul, Ataşehir, Ümraniye, Bayrampaşa and Sultangazi districts in the 2017-2018 academic year.The data of the study were obtained by “Personal Information Form”, “Math Anxiety Rating Scale”, “Mathematics Self-Efficacy Resources Scale”, “Perceived Self-Regulation Scale”. In the analysis of the data, Mann-Whitney U test, Kruskal Wallis test and Spearman Correlation Coefficient statistical techniques were used.According to the results of the analyzes, it was seen that mathematical computation, application, mathematics course and total math anxiety of middle school students were low, mathematics teacher anxiety was medium and mathematics test anxiety was high. It was seen that the students' medium self-efficacy was also high in the dimensions of mathematics self-efficacy scale, basic competences, social persuasions and physiological states. However, it was observed that the students' self-regulation skills for mathematics course were high, and the ability to search in the sub-scales was medium and the ability to be open was high.It was seen that math anxiety levels of middle school students differed significantly according to the parents' educational level, family socio-economic level and the child’s own room. It was observed that students with low parental education and socio-economic status experienced higher levels of math anxiety. However, it was found that students with high mathematics achievement and attending school mathematics courses showed lower math anxiety. In addition, math anxiety of students differed according to gender, while math anxiety levels differ significantly according to students' grade levels. In general, the math anxiety of the students in the lower classes was significantly higher than the students in the upper classes. It was seen that students' self-efficacy beliefs and self-regulation skills towards mathematics course differed according to variables such as grade level, mathematics achievement, parental education level, family socio-economic level, having child’s own room, attendance to the school’s mathematics course and taking private mathematics course. While the mathematics self-efficacy beliefs of the students varied in the sub-dimensions of indirect experiences, social persuasions, and physiological states according to gender, there was no significant difference in the sub-dimensions of the main competences and the total scale. In addition, self-regulation skills of the students did not differ according to gender. In the study, the students who studied in lower classes had a higher level of achievement, parental education and socio-economic level had a private room, attended to the school’s mathematics course, took private mathematics course, had a significantly higher mathematics self-efficacy belief and self-regulation skills for mathematics course.Middle school students' mathematics self-efficacy beliefs and scores of self-regulation skills scales and sub-dimensions for mathematics course showed a significant but negative relationship with math anxiety. In general, it was seen that students with high self-efficacy beliefs and self-regulation perceptions had low math anxiety. Finally, a high positive correlation was found between middle school students' self-efficacy beliefs and their perceived self-regulation skills. In general, it was seen that students with high self-efficacy beliefs had high self-regulation perception in mathematics course