Centaurea kilaea boiss. ve centaurea cunneifolia sm. üzerinde morfolojik ve palinolojik araştırmalar

ÖZETBu çalışmada İstanbul ve yakın çevresinde yayılış gösteren iki Centaurea türü; C. kilaea ve C. cuneifolia’nın morfolojik ve palinolojik özellikleri incelenmiştir. İncelenen türlerden C. kilaea Türkiye için endemiktir. C. cuneifolia ise Türkiye ve Balkanlar’da yayılış gösterir. Büyük benzerlik gösteren bu iki tür üzerinde yapılan karşılaştırmalı morfolojik ve palinolojik incelemelerle türlerin yapıları ayrıntılı olarak ortaya konmuştur. 2004 ve 2005 yıllarında araştırma alanından toplanan örneklere, herbaryum materyallerine ve taksonomik literatüre dayanılarak türlerin ayrıntılı deskripsiyonları verilmiştir. Bitkilerin genel görünüşleri ve çiçek kısımlarına ait şekil ve fotoğraflar ile aken yüzeyi ve papuslarının Scanning Elektron Mikroskobu (SEM) fotoğrafları çalışmada yer almıştır. Ayrıca iki türün morfolojik özellikleri karşılaştırmalı olarak tablo halinde verilmiş, türlerin araştırma alanındaki yayılışları da harita üzerinde gösterilmiştir. İncelenen iki tür bazı morfolojik özellikleri bakımından farklılıklar gösterir. C. kilaea’da aken ve papusların C. cuneifoia’ya göre daha büyük, gövde yapraklarının daha sık ve grimsi renkte olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın palinoloji bölümünde, her iki türe ait polenler Wodehouse ve Asetoliz metodları ile incelenmiştir. İki türde de polenlerin trikolporat; ancak C. kilaea polenlerinin C. cuneifolia’dan daha büyük olduğu saptanmıştır. Polenlerin ışık mikroskobunda ve Scanning Elektron Mikroskobunda (SEM) çekilen fotoğrafları çalışmaya eklenmiştir. ABSTRACT Two Centaurea species, C. kilaea and C. cuneifolia, in the Istanbul area have been studied morphologically and palynologically. One of these species, C. kilaea is endemic for Turkey, the other species, C. cuneifolia is distributed in Turkey and Balkans. The morphological and palynological characteristics of the species were described comparatively. The descriptions based on the plant samples collected from the study area in 2004 and 2005, the herbarium materials and the taxonomical literature were given in detailed. The figures and the photographs belonging to habit of the plants and the flower segments and also the Scanning Electron Microscope (SEM) photographs of the achene surface and pappus were presented. In addition, the morphological characteristics of these species were given in table. The distributions of the species were indicated on the map.The examined species differ in some morphological properties. The achene and the pappus of C. kilaea are bigger than those of C. cuneifolia, also the cauline leaves are denser and in greyish colour. The methods of Wodehouse and Acetolyze were followed in the palynological part of the study. The pollen grains of the both species are tricolporatae, but those of C. kilaea are bigger than C. cuneifolia. The light microscope and the Scanning Electron Microscope (SEM) photographs of the pollen grains were added to the study