Osmanlı Devletin’nde devşirme sistemi

Osmanlı Devleti, tarih sahnesinde incelenmesi gereken devletlerin belki en başında gelmektedir. Siyasi tarih yönüyle, pek çok çalışmaya konu olan Osmanlı Devleti, Medeniyet Tarihi yönüyle de incelenmeye değer bir sistem üzerinde yükselmiştir. Bu sebeple, Osmanlı Devleti Kurumları, medeniyet tarihi, sosyal ve kültürel tarih, eğitim tarihi, dinler tarihi gibi tarihin farklı yelpazelerinde de incelenmeye değer bir objedir. Bu çalışmada, Osmanlı Devleti'nin İdarî ve Askerî kadrolarının insan kaynağını teşkil eden devşirme uygulaması, müstakil bir müessese olarak ele alınmıştır. Her ne kadar bir alt kurum gibi düşünülse de, uygulama biçimi ve sonuçları bakımından bu şekilde ele alınmasında fayda olacağını düşünmekteyiz. Yaklaşık olarak üçyüz yıl uygulanmış olan bu sistem, muhtemelen Osmanlı Devleti'nin üstün başarılarını oluşturmada, temel dinamiklerden birisidir. Bu yönüyle, kendi şartlarında ve objektif olarak bakıldığında, çağının ihtiyaçlarına getirilmiş olan mükemmel bir çözüm olduğunu farketmek mümkün olmaktadır. Bu kadar süre uygulanan bir sistemin şüphesiz birtakim eksiklerinin olması, zaman zaman yetersiz kalması da söz konusu olmuştur. Devşirme sistemi olarak Osmanlı'da uygulanan bu çözümün, benzer biçimlerde tarihin farklı dönemlerinde ve farklı devletlerinde uygulandığını, esasını 'yerli unsura' karşı, 'yabancı unsur'a dayanma olarak kabul etmemiz gereken bu yaklaşımın bir anlamda beşerî bir refleks olduğunu da söylemek mümkündür. Bu bakımdan, uzunca bir tarihî arka-plan bölümü ile başladık. Devşirme sisteminin ele alındığı ikinci bölümde, devşirmenin kaynağı, gerekçeleri, prensipleri, devşirme sürecinin işleyiş aşamaları ele alındı. Üçüncü bölümde devşirilen gençlerin eğitimi, dördüncü bölümde ise devşirmelerin istihdamı, hangi alanlarda görevlendirildiği hususu, ayrıntılı biçimde ve sistematik olarak ele alındı. Son iki bölümde ise devşirme sisteminin uygulama sonuçları ve sistemin bozulması ile sona ermesi konusu işlenmiştir. Çalışmanın sonunda ise, dönemle ilgili haritalar, arşiv belgeleri ile dönemin kıyafetlerinden örnekler ek olarak sunulmuştur. Maybe, Ottoman State is the first that must be studied carefully in history. Ottoman State Which is the main topic of many studies with its Political History is also has a civilization history worthy to research. In this practice of Devshirme which forms of Ottoman State Administrative and Military Staff are considered separately. It is taught as sub institutions. However, in the way of practice and results, it is better to be dealt in this way. This system, which was put in to practice about, is probably one of the basic dinamics of Ottoman Empire that helped the successses of the Empire. It is natural that this system had some locks and insufficient from time to time. This system, which was put in practice in Ottoman Empire as Devshirme, was also applied by different states in different times. It is possible to say that the system of Devshirme is a succesful reflexion, and in origin we must regaid it notive principles against foreign. So we started our research with an extented background. In the second part of our study on the system of Devshirme, we researched the origin elements and principles of Devshirme. In the third part, we dealt about the education of the youths who were collected. In the fourth part, we mentioned their employment with details and systematically. In the last two parts, we studied the results of application, the broken and the end of the system of Devshirme