Vergi mükellefinin susma hakkına yönelik ihlaller bakımından anayasa mahkemesine bireysel başvuru hakkı

VERGİ MÜKELLEFİNİN SUSMA HAKKINA YÖNELİK İHLALLER BAKIMINDAN ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU HAKKIÖZETHukuk devleti, kişilere nazaran birçok üstün yetki ile donatılmış idare karşısında kişi temel hak ve özgürlüklerinin güvenceye kavuşturularak korunmasını sağlar. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Hakkının iç hukukumuzda tanınması da bu amaca hizmet eder. Vergi idaresi, vergilendirme yetkisini kullanırken, mükellefin temel hak ve özgürlüklerini ihlal edebilir. Bu çalışmada, vergi mükellefinin Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkı ve bireysel başvuru konusu olarak vergi mükellefinin susma hakkı ele alınmıştır. Vergi incelemesi esnasında, mükellefin defter ve belgelerini ibraz etmemesi nedeniyle hürriyeti bağlayıcı cezaya çarptırılmasının, vergi mükellefinin susma hakkını ihlal edeceği sonucuna ulaşılmıştır. Bu nedenle çalışmanın amacı, defter ve belgeleri gizleme fiilinin suç olarak kabulünün anayasaya aykırılığına dikkat çekmektir.Çalışmada öncelikle ‘bireysel başvuru’; kavramsal, terminolojik yönleriyle açıklanmış, bireysel başvurunun tarihçesi ve uluslararası hukuktaki modelleri ele alınmıştır. Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru, yasal dayanakları ile ele alındıktan sonra kurum vergi hukuku bakımından irdelenmiştir. Mükellefin bireysel başvuruda bulunabilmesi için taşıması gereken maddi ve usule ilişkin koşullar açıklanmıştır. Son olarak susma hakkı ve ‘defter ve belgeleri gizleme suçu’ anlatılmıştır. Netice itibariyle mevcut olağan iç hukuk yollarının, yükümlünün susma hakkına bir güvence sağlayamadığı bulgusuna ulaştıktan sonra, etkili hukuksal koruma için Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yolu önerilmiştir. CONSTITUTIONAL COMPLAINT REGARDING VIOLATIONS ON A TAXPAYER'S RIGHT TO SILENCEABSTRACTState of law protects fundamental rights and liberties vis-à-vis administration granting authorization on many aspects compared to persons. A recognition of constitutional complaint procedure is in the scope of this aim. Tax Administration may violate a taxpayer's basic rights and freedoms while exercising its taxation power. In this paper, the right to apply to the Constitutional Court and the right to silence of a taxpayer as a constitutional complaint are examined. During a tax audit, if a taxpayer does not submit its records & documents and this is because liberty binding punishment is inflicted on him/ her, it is claimed that these may violate the right to silence of a taxpayer. Therefore, the main aim of this paper is showing a secretion of records & documents as a crime is against the Constitution. Firstly in this paper, constitutional complaint is explained regarding its notional and terminological aspects. Then, the history of constitutional complaint and its different models in international law are discussed. After an examination of constitutional complaint's legal basis, this institution is addressed in terms of tax law. Substantive and moral conditions for a taxpayer on an application to constitutional complaint are clarified. Finally, the right to silence and a secretion of records & documents as a crime are presented. Consequently, it is concluded that existing domestic remedies on the right to silence does not provide a taxpayer with an assurance. This is because, constitutional complaint is suggested for an effective protection