Kyoto protokolü kapsamında emisyon ticareti, karbon borsaları ve Türkiye’ye yansımaları

ÖzetSera gazı ve emisyon miktarının insan eliyle artırımı sonucu ortaya çıkan iklim değişikliği kavramı Dünya’yı tehdit eden çevre sorunlarının önemli boyutlara ulaşmasına yol açmıştır. Küresel ısınma ve iklim değişikliği sorununa çözüm arayışında Kyoto Protokolü ile geliştirilen çözüm önerisi gerçekleştirilen sera gazı emisyonlarının azaltılması olmuştur. Kyoto Protokolü ile ortaya çıkan karbon piyasaları bir yandan sanayi sektöründe meydana getirdiği emisyon kısıtlamaları ile sektöre zorluk çıkarsa da diğer yandan düşük karbon kullanan kesimlerin piyasada rekabete ayak uydurmasını sağlayacak bir fiyat göstergesinin ve karbon finansmanının gelişimini sağlayacak zemin hazırlamıştır. Türkiye’de sera gazı ile mücadelede ilkim değişikliği politikalarının henüz tam olarak belirlenmemiş olması, yürütülen gönüllü emisyon ticareti ve ileride bu alanda izlenecek politikalar, gelişen emisyon ticareti ve karbon salınım kotalarının iklim ve ekonomi üzerinde yaratacağı etkiler, üzerinde durduğumuz konular olmuştur.Çalışmamızda sera gazı azaltım hedeflerini denkleştiremeyen ülkelerin azaltım maliyetini düşürmek için ortaya çıkarılan piyasa temelli çözüm olan Emisyon Ticareti uygulamalarından başta İngiltere, Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri emisyon ticaret sistemleri ve gönüllü emisyon ticaret sistemleri incelenmiştir. Gönüllü emisyon ticaretini 2006 yılından beri devam ettiren Türkiye’de Uluslararası Finans Merkezi projesi kapsamında kurulması planlanan Karbon Borsası’na hazırlık için bu piyasalarda geliştirilen tüm projelerin kayıt altına alınması ve bu projelerden elde edilen karbon sertifikalarının takibine ilişkin getirilen yasal yükümlülükler ile önümüzdeki yıllarda Türkiye’nin bu piyasalardaki rolü çalışmamızda ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Küresel Isınma, İklim Değişikliği, Kyoto Protokolü, Emisyon Ticareti, Karbon Borsaları, Karbon Piyasaları.AbstractThe concept of climate change resulting from man-made greenhouse gases and increase in the amount of emissions has led environmental problems to a critical dimension that is threatening the World. The proposed solution that has been developed with the Kyoto Protocol is the reduction of greenhouse gas emissions in the search for a solution to the problem of global warming and climate change. While the carbon markets which have emerged by the Kyoto Protocol is causing difficulties in sector by emissions restrictions, on the other hand it is paved the way for development of carbon finance and price index which ensures low-carbon users to keep up with the competition in the market. Undetermined climate change policies in the fight against greenhouse gas in Turkey, voluntary emissions trading and future policies to be followed in this field, the effects of developing emissions trading and carbon emissions quota on climate and economy are issues on which we dwell on. In order to reduce the cost of reduction for countries that cannot be offset the greenhouse gas reduction targets, market-based solution is introduced as Emissions Trading and emissions trading system of Britain, the European Union and the United States of America and voluntary emissions trading system were examined in our study.Turkey is continuing the voluntary emissions trading since 2006. The formalization of all projects developed in these markets for the preparation of Carbon Exchange which is planned to be established under International Financial Centre project and legal requirements imposed for the monitoring of carbon certificate obtained from these projects and Turkey's role in this market in the coming years are discussed in our study. Keywords: Global Warming, Climate Change, Kyoto Protocol, Emissions Trading, Carbon Exchanges, Carbon Markets