İstanbul’da piyasadan temin edilen işlenmiş hububat ve bakliyat örneklerinde diasetoksisirpenol (Anguidin) aranması ve miktar tayini

ÖZETDiasetoksisirpenol (DAS, anguidin), hububat ve bakliyat gibi besin ürünlerinde Fusarium poae, F. semitectum, F. moniliforme, F. oxysporum gibi fungal Fusarium cinsinin çeşitli türleri tarafından sentezlenen toksik kimyasal bir maddedir. Bu mikotoksinin oluşumu sıcaklık, nem, besin üretim aşamaları ve üretilen besinin tipi gibi birçok faktöre bağlıdır. Tarım ürünlerinde hasattan önce veya depolama sırasında oluşan, yemlerde de rastlanan DAS'la kontaminasyon sonucu insan ve hayvanlarda emesis ve besin reddi, immun sistem faaliyetinin yavaşlaması, hematolojik bozukluklar gibi pek çok hastalığa rastlanmaktadır.Çalışmamızda, marketlerden, pazarlardan temin edilmiş hububat ve bakliyat ürünlerinde DAS; diode dizi detektörlü (DAD) yüksek basınçlı sıvı kromatografisi (YBSK) ile tayin edildi. DAS şüpheli iki örnek gaz kromatografisi-kütle spektrometrisi (GK-MS) ile analiz edildi. DAS aranmasında kullanılan YBSK ve GK-MS hassasiyetleri ve teşhis kolaylığı sebebiyle kullanılmaktadır.Bu çalışmada 69 tane işlenmiş hububat ve 16 tane bakliyat örneğinde DAS analizi yapıldı. İstanbul'dan temin edilmiş toplam 85 örneğin 53 tanesi marketlerden, 32 tanesi semt pazarlarından satın alındı. Hububat ve bakliyat örneklerinin hiçbirisinde DAS'a rastlanmamıştır.Ülkemiz beslenmesinde çok önemli bir yer tutan ve yurt dışına giderek artan miktarlarda ihraç edilen, işlenmiş hububat ve bakliyat ürünleri aynı zamanda ekonomimiz açısından da önemlidir. Bu nedenle besinlerin tüm besin zinciri boyunca geçirdiği aşamalarda, mikotoksinlerle kontaminasyonun önlenmesi, hijyen bakımından kontrol ve analizlerinin yapılması gerekmektedir. Beslenmeyle ilgili yapılacak mikotoksin çalışmaları sağlıklı bir toplum kazanmak ve sağlıklı nesillerin yetişmesi bakımından büyük önem taşır.Anahtar kelimeler: Diasetoksisirpenol, YBSK, GK-MS, hububat ve bakliyat ürünleri DETERMINATION OF DIACETOXYSCIRPENOL (ANGUIDINE) IN PROCESSED CEREAL AND PULSE SPECIMENS PROVIDED FROM ISTANBUL MARKETSUMMARYDiacetoxyscirpenol (DAS, anguidine) is a chemical compound which is synthesized by various species of the fungal genus Fusarium such as Fusarium poae, F. semitectum, F. moniliforme, F. oxysporum, on foods like cereal, pulse and their products. The occurrence of this mycotoxin depends on such factors as temperature, humidity, food processing methods, and type of food product. DAS which is capable of growing on agricultural products before harvest and during storage was also seen on feedstuffs. Contamination with DAS causes a number of illnesses in man and animals such as decrease in food consumption (anorexia), depression or inhibition on immun system function and haematoxicity.In our study, DAS was investigated with processed the cereal and pulse products which are provided from markets and street bazaars. DAS was detected using high performance liquid chromatography (HPLC) with diode array detector (DAD). DAS-suspicious two specimens were analysed by gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS). HPLC and GC-MS were used because of their facility in detection.In this study, DAS analysis was carried out in 69 processed cereal and 16 pulse samples. Out of 85 samples, 53 of them were purchased from markets and 32 of them were from street bazaars existing in Istanbul. DAS was not detected in cereal and pulse products. Cereal and pulse products which were also exported are very important in our food chain and in our country's economy. Therefore, foodstuffs are needed to be controlled and analysed during food process. All mycotoxin analyses for the entire food chain have a lot of importance for healthy people and healthy generations.Key words: Diacetoxyscirpenol, HPLC, GC-MS, cereal and pulse product