Okul öncesi dönem çocuklarına uygulanan ses farkındalık müzik programının okuma yazmaya hazırlıkta çocukların sesleri tanıma becerilerine etkisi

ÖZETOKUL ÖNCESİ DÖNEM ÇOCUKLARINA UYGULANAN SES FARKINDALIK MÜZİK PROGRAMININ OKUMA YAZMAYA HAZIRLIKTA ÇOCUKLARIN SESLERİ TANIMA BECERİLERİNE ETKİSİ Bu araştırmada, sesbilgisel farkındalık becerilerinden biri olan sesbirim farkındalığının, dil ve okuma gelişimine katkısı olduğu bilinen müzik etkinlikleri ile geliştirilmesi hedeflenmiştir. Okul öncesi dönem çocukları için geliştirilen ve uygulanan “Ses Farkındalık Müzik Programı” nın, okuma yazmaya hazırlıkta çocukların sesleri tanıma becerilerine olan etkisini incelemek amacıyla ön-test, son-test, kontrol gruplu deneysel desenli bir çalışma yürütülmüştür. Araştırmada, 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Kocaeli ili Darıca ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Ayfer Gazanfer Güngör İlkokulu anasınıflarına devam eden ve normal gelişim gösteren 60-72 aylık 46 çocuğun, basit seçkisiz örnekleme (random) yoluyla 23’ü deney grubunu, 23’ü kontrol grubunu oluşturmuştur. Araştırmanın ön-test ve son-test aşamalarında Özgül Polat tarafından 2003 yılında geliştirilen “Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeği Ses Çalışmaları Alt Boyutu”, Watkins ve Edwards tarafından 2004 yılında geliştirilen ve Türkçeye uyarlanan “Mountain Shadows Fonolojik Duyarlılık Ölçeği” (MS-PAS) kullanılmıştır. Çocuklar için hazırlanan “Ses Farkındalık Müzik Programı”yla 13 haftadan oluşan bir eğitim planlanıp, haftada 40’ar dakikalık iki oturum şeklinde düzenlenmiştir. Program, verilecek olan sesle ilgili ritim çalışmaları, verilen sesle başlayan kelimeler içeren şarkılar ve ilgili sesle başlayan kelime oyunlarından oluşmuştur. Araştırmadan elde edilen verilerin çözümlenmesinde, ilişkisiz gruplar için Mann-Whitney U analizi ve ilişkili gruplar için Wilcoxon İşaretlenmiş Sıralamalar analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda deney grubu ve kontrol grupları arasında deney grubu lehine anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır. Deney grubundaki öğrencilerin Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeği Ses Çalışmaları Alt Boyutu ve Mountain Shadows Fonolojik Duyarlılık Ölçeği son test puanları, ön test puanlarından anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Ayrıca Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeği Ses Çalışmaları Alt Boyutu ve Mountain Shadows Fonolojik Duyarlılık Ölçeği deney grubu son test puanları, kontrol grubu son test puanlarından anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Müzik, okuma yazmaya hazırlık, ses farkındalık becerileri, sesbirim farkındalığı.ABSTRACTTHE EFFECT OF SOUND AWARENESS MUSIC PROGRAM FOR PRESCHOOL CHILDREN ON CHILDREN'S SOUND RECOGNITION SKILLS FOR LITERACY PREPARATIONThe development of phonological awareness skills in pre-school education is important in terms of literacy preparation studies. The phonological awareness which is a part of literacy preparation studies builds the fundamentals of reading skills later in life. In pre-school years the phonological awareness gained by children will make the development of reading skills easier and could solve the reading problems as well. In this study, it is targeted to develop the phoneme awareness which is one of the phonological awareness skills by musical activities known as contributing to the language and reading. In this study, experimental research was made with pre-test post-test control group method.In 2013-2014 academic year, students were selected randomly, as 23 students in experimental group and 23 students in control group, totally 46 students with age of 60-72 month old in Darıca Ayfer Gazanfer Güngör Primary School in Kocaeli. Musical activities were used as a tool to develop the mentioned skill, “Phonological Awareness Musical Program “is applied to the children experimental group two times a week. The experimental group consists of typically developing 46 children with age of between 60-72 months. In the pretest and final test stages of this study, “Marmara Primary Education Preparation Scale Phonological Study Sub-Test” developed by Ozgul Polat in 2003 and “Mountain Shadows Phonological Awareness Scale” which was adapted to Turkish developed by Watkings and Edwards in 2004. For analyzing the data of the study, “Mann-Whitney U Test” is used for unrelated groups and “Wilcoxon Signed Rank Test” is used for the related groups. The result of the study had significant differences in favor of the experimental group than the control group. Post-test scores of the students in the experimental group for both tests were significantly higher in the pre-test scores. In addition, the experimental group post-test scores for both tests were significantly higher than control group post-test scores. Keywords: Music, literacy preparation, phonological awareness skills, phoneme awareness