Türkiye’de vergi kayıp kaçacağı ve bunların önlenmesinde vergi denetiminin rolü

Anahtar Kelimeler: Vergi Kayıpları, Vergi Kaçakçılığı, Vergiler Vergi Denetimi, Denetim, ÖZETTÜRKİYE’DE VERGİ KAYIP KAÇAĞI VE BUNLARIN ÖNLENMESİNDE VERGİ DENETİMİNİN ROLÜBu çalışmanın konusu “Türkiye’de Vergi Kayıp Kaçağı ve Bunların Önlenmesinde Vergi Denetiminin Rolü”dür.Kamu gelirlerinin en önemli kaynağı vergi gelirleridir. Vergi gelirleri; kamu hizmetlerini yerine getirmek amacıyla egemenlik hakkına dayanarak, tek taraflı olarak toplanmaktadır. Bu vergilerin zamanında ve kanuni ölçütlere uygun olarak toplanabilmesi oldukça önemlidir. Tüm dünya ülkelerinde olduğu gibi ülkemizde de vergi kayıp ve kaçaklarına rastlanmaktadır ve bütün ülkelerde vergi kayıp ve kaçaklarını tespit etmek amacıyla vergi denetimleri yapılmaktadır. Bu tezin hazırlanmasındaki amaçlardan birincisi, vergi kayıp ve kaçağı ile mücadele ederek bunu en aza indirmek amacıyla yapılan vergi denetiminde geçerli olan esasların neler olduğunun ortaya konulmasıdır. İkinci ve tezin asıl konusunu oluşturan amaç ise; vergi kayıp ve kaçağıyla mücadelede vergi denetimin rolü, karşı karşıya olduğu sorunlar ve bu sorunlara yönelik olarak getirilebilecek çözüm önerileridir.Birinci bölümde; verginin tanımlanması yapılmış, Türk Vergi Sistemimizde konuları esas alınmak suretiyle yapılan sınıflandırmaya göre vergiler açıklanmış ve vergi kayıp ve kaçağı kavramları hakkında genel bilgiler verilmiştir. Tezin ikinci bölümünde, vergi kayıp ve kaçağının temel nedenleri üzerinde durularak dört ana sınıflandırmaya gidilmiştir. Üçüncü bölümü; genel olarak denetimin tanımı, denetçi türleri ve vergi denetimi, vergi denetiminin amaçları, fonksiyonları, özellikleri ve türlerine ilişkin esaslarını içermektedir. Dördüncü bölümde ülkemizde vergi denetim sisteminin yapısı, tarihsel gelişimi üzerinde durulmuş ve ülkemizde vergi denetimi yapmaya yetkili olanlar açıklanarak, çeşitli yabancı ülkelerde vergi denetimi ve vergi denetim sistemleri anlatılmaya çalışılmıştır.Çalışmanın beşinci bölümünde vergi denetiminin sorunları üzerinde durularak tespit edilen sorunlar açıklanmış, konu hakkında değerlendirmeler yapılmış olup, vergi kayıp ve kaçakları ile mücadelede vergi denetimin sahip olduğu sorunlara yönelik çözüm önerilerinde bulunulmuştur.Keywords: Loss of Taxes, Tax Evasion, Taxes, Tax Audit, Audit, ABSTRACTTHE TAX LOSS EVASION IN TURKEY AND THE ROLE OF TAX AUDITING IN PREVENTING THESEThe scope of this study is "The Tax Loss Evasion in Turkey and the Role of Tax Auditing in Preventing These”.The most important source of state income is tax income. Tax income is a one-sided, enforced contribution by right of sovereignty and its duty to provide public services. These taxes must be collected on time and in accordance with statutory criteria. Turkey, as with other countries, suffers tax evasion, tax loss and tax loop-holes; and just as in other countries around the globe, Turkey conducts tax audit activities to protect its tax income.The first objective of study in this thesis concerns the identifying of valid rules of tax audit for protecting tax income. The second objective and the main subject of this thesis concerns the role of tax auditing and solutions to problems which occur while conducting tax audits.Chapter one covers a general definition taxes and general information on tax evasion as classified by the Turkish Tax System. Chapter two covers four root causes of tax evation. Chapter three contains a general description of tax auditing, including its purpose, functions, features and principles. Chapter four focuses on the infrastructure and historical evolution of tax auditing, and those who are authorized to perform tax audits in Turkey, and explain tax auditing and tax audit systems in various foreign countries. Chapter five focuses on various tax audit issues, with individual descriptions, and presents an evaluation of the subject of tax auditing and proposed solutions for resolving the problem of tax evation