İstanbul Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde yer alan hastanelerde afet yönetimine ilişkin mevcut durumun değerlendirilmesi

Bu araştırma İstanbul Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde yer alan ve olağan üstü durumlarda hayati önem taşıyan hastanelerin; olası afete karşı ne ölçüde hazır olduklarının, nasıl bir örgütsel yapı ile hazırlandıklarının, olası afet durumuna yönelik hazırlık faaliyetlerinin ve afet yönetimine ilişkin mevcut durumlarının belirlenmesi amacı ile yapılmıştır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde yer alan hastaneler evren olarak seçilmiş olup sistematik örneklem yöntemi ile 94 hastane örneklem olarak belirlenmiştir. 50 Özel, 29 Kamu olmak üzere toplam 79 hastaneden yanıt alınmıştır. Veriler Aralık 2002-Ocak 2003'de araştırmacı tarafından oluşturulan anket formunun yüz yüze görüşme metodu kullanılarak uygulanması ile toplanmıştır. Kamu hastanelerinin %59'u, Özel-Vakıf hastanelerinin ise %60'ı olası afetlere karşı kısmen hazırlıklı olduklarını belirtmişlerdir. Kurumların %54'ünün afet yönetimi ile ilgili eğitim aldıkları, %65'inin afet planlarının olduğu, % 57'sinin afet tatbikat senaryosu bulunmadığı, %73'ünün afet tatbikatı yapmadığı, % 70'inin afet ekibi olduğu ve %65'inin de bu konu ile ilgili hizmet içi eğitim vermediği saptanmıştır. Özel-Vakıf hastanelerinin %39'unun malzemelerini sabitlemesine karşın, Kamu hastanelerinin %65'inin malzemelerini sabitlemediği görülmektedir. Afet anında çok önemli bir gereksinim olan yangın merdivenin kamu hastanelerinin % 22'inde olmadığı, var olan kamu hastanelerinin %23'ünde ise kapılarının açık olmadığı saptanmıştır. Yapmış olduğumuz çalışmada hastanelerin büyük bir kısmında afet yönetimine gereken önemin verilmediği tespit edilmiştir. Hastanelerde afet yönetimine ilişkin gerekli tüm çalışma ve düzenlemeler yapılmalı ve afet yönetimi hizmetlerinin işlerlik kazanabilmesi için, hastane yöneticilerinin afet yönetimi konusuna önem vermesi gerekmektedir.SUMMARYTHE EVALUATION OF PRESENT SITUATION RELATED WITH DISASTER MANAGEMENT AMONG HOSPITALS WITHIN THE BOUNDARIES OF ISTANBUL METROPOLITAN MUNICIPALITYThis research is conducted among hospitals which are within the boundaries of Istanbul Metropolitan Municipality in order to determine how the hospitals which have a vital importance in case of extraordinary situations, are aware of disaster, how they organized and prepared for necessary activities in possible disaster, and present conditions related with disaster management.Hospitals within the responsibility of Istanbul Metropolitan Municipality are taken as sample space, exemplifying is determined by systematic sampling method. Data are collected between December 2002- January 2003 by the application of questionnaire form using face-to-face method.It has been found that 59% of Public Hospitals and 60% of Private-Foundation Hospitals partially organized for possible disasters. Responsibility of disaster management services is given to hospital managers in public hospitals whereas in private-foundation hospitals the head doctors were in charge to run this duty. 54% of institutions have taken disaster management education, 65% of them have had a disaster plan, 57% of them have not had a practice scenario, 73% of them have not implemented disaster practice, 70% of them have had disaster team and 65% of them have not provide related education.56% of them have not had any strategy in saving files and instruments. 39% of private-foundation hospitals have fixed their equipments against ground movement during earthquake, 65% of Public Hospitals have not fixed their equipments yet. 22% Public Hospitals have not had fire stairs, which is an important necessity during the disaster, and also in 23% of these hospitals, doors of fire stairs are closed. In our study, it is obviously seen that most of hospitals do not give enough importance to disaster management. All studies, practices and regulations related with disaster management should be done. Hospital managers should give importance to disaster management in order to use disaster management services effectively in hospitals